آشنایی با نحوه ساخت ستون و متریال به کار رفته در آن

فهرست مطالب

بررسی انواع ستون بر اساس نوع میلگرد به کار رفته در ساختار آن 

چگونه ستون بتنی اجرا می شود؟

دسته بندی انواع ستون های بتنی بر اساس نوع بارگذاری در سازه 

اجرای بتن ریزی ستون بتنی

نکات مهم در هنگام بتن ریزی ستون سازه 

حداکثر فاصله ای که برای دو ستون بتنی در نظر گرفته می‌شود چقدر است؟ 

سوالات متداول

بررسی انواع ستون بر اساس نوع میلگرد به کار رفته در ساختار آن 

برای اجرای ستون ها معمولا انواع مختلفی از میلگردها و آرماتورها استفاده می‌شود. این آرماتورها شامل آرماتور طولی، تنگ، دورپیچ و خاموت است. انواع دسته بندی ستون‌های بتنی بر مبنای نحوه بسته شدن آرماتورها است. 

• ستون بتن تنگ دار: در این نوع ستون آرماتورهای طولی یا همان آرماتورهای اصلی، توسط چندین تنگ یا همان آرماتور عرضی، در فواصل نزدیک به هم بسته می‌شوند. 
• ستون بتنی پیچ دار: در ساخت این نوع ستون از آرماتورهای عرضی یا به اصطلاح اسپیرال استفاده می شود. این نوع ساخت ستون کمک می کند تا عملکرد سازه در برابر فشارهای وارده به آن کمتر شود. 
• ستون بتنی کامپوزیت: در این نوع ستون تیرآهن یا لوله هایی که دارای میلگرد طولی هستند نقش آرماتور اصلی را ایفا می کنند. توجه داشته باشید در این نوع ستون از تیرآهن های بدون میلگرد نیز استفاده می شود. 

چگونه ستون بتنی اجرا می شود؟

اجرای ستون بتنی معمولا 6 مرحله دارد. مرحله اول، پیاده کردن نقشه بر روی زمین است. مراحل بعدی این کار به ترتیب شامل، آرماتوربندی، قالب بندی، بتن ریزی و باز کردن نهایی قالب ها و اجرای ستون در سازه است. در ادامه به توضیح مراحل اجرای ستون بتنی در سازه می پردازیم.

مرحله اول پیاده کردن نقشه ستون بتنی

باید این مورد را در نظر داشته باشید که پیاده کردن نقشه‌ی ستون بتنی اولین مرحله در اجرا و قرار گیری ستون بتنی در سازه است. در اجرای این مرحله محدوده‌ی میلگرد گذاری با استفاده از رنگ یا گچ و اجرای آن روی زمین مشخص می شود. توجه داشته باشید که دقت در هنگام علامت گذاری برای اجرای ستون، تاثیر بسیار زیادی در اجرای درست و اصولی ستون دارد. پیاده کردن نقشه بر روی زمین دو مرحله دارد که در ادامه به آن می پردازیم.

• پیاده کردن محل قرارگیری ستون بتنی بر روی فونداسیون پی: پس از اینکه محل قرار گیری ستون در سازه مشخص شد، کار حفر پی برای قرارگیری دقیق ستون در فونداسیون انجام می شود. توجه داشته باشید که این کار نیازمند دقت و سرعت بالا در هنگام اجرا است. اگر این مرحله به درستی انجام نشود، مراحل دیگر المان سازه نیز با مشکل مواجه خواهد شد. 
• پیاده سازی محل قرار گیری ستون بتنی بر روی ستون پایینی در سازه: هنگامی که قرار است ستون های متصل به فونداسیون سازه اجرا شود؛ باید تمهیدات لازم به جهت مشخص کردن مکان دقیق قرارگیری ستون ها به طوری که با راستا و سطح مقطع ستون قبلی مطابقت داشته باشد در نظر گرفته شود.

نحوه میلگرد گذاری یا آرماتور بندی ستون در سازه 

توجه داشته باشید که میلگرد گذاری و آرماتور بندی یکی از اصلی ترین مراحلی است که در هنگام ستون گذاری در سازه باید در نظر گرفته شود. آرماتور بندی در سه مرحله بریدن، خم کاری و بستن بر روی سازه انجام می شود. ستون‌های بتنی در سازه معمولا با استفاده از دو نوع آرماتور عرضی و طولی اجرا می شوند. اجرای درست آرماتور بندی سازه در ساخت ستون بسیار اهمیت دارد. اگر میلگردها به مقدار یک سانتی متر از محل مشخص شده انحراف داشته باشند؛ میزان تحمل بار ستون تا 20 درصد کاهش می یابد. 

خمش میلگردهای عرضی و بستن آن‌ها به میلگردهای طولی

برای انجام فرایند خمکاری در آرماتور بندی سازه؛ باید به اندازه، تعداد و محل قرار گیری میلگرد توجه ویژه ای شود. مورد بعدی توجه به نوع آرایش میلگردها و استفاده از انواع وصله ها در سازه است. 

آرماتورهای طولی در ستون سازه چگونه اجرا می شوند؟ 

باید این مورد را بدانید که آرماتور طولی مجموعه ای از میلگردها است که در راستای طول ستون بتنی اجرا می شوند. این نوع آرماتورها به منظور افزایش مقاومت در برابر بارهای کششی و فشاری در سازه اجرا می شوند. این نوع آرماتورها اگر در سازه استفاده شوند باعث شکل گیری بهتر ستون می شوند؛ علاوه بر آن شکست نهایی ستون را تا حد زیادی کاهش می دهد. در ادامه شاید این سوال برای شما ایجاد شده باشد که تعداد میلگرد طولی در سازه چگونه تعیین می شود؟ 

• در تنگ های مثلثی شکل باید 3 عدد میلگرد قرار گیرد. 
• درون تنگ های مستطیلی یا دایره ای باید 4 عدد میلگرد قرار بگیرد.
• درون دورپیچ ها و دورگیرهای دایره ای 6 عدد میلگرد قرار می گیرد. 

دسته بندی انواع ستون های بتنی بر اساس نوع بارگذاری در سازه 

ستون‌های بتنی سازه معمولا تحت نوعی فشار قرار می گیرند. با این حال این نکته را باید بدانید که محل اعمال بار و فشار بر روی سطح مقطع تمام ستون های بتنی مشابه یکدیگر نیست. به همین دلیلی ستون ها تحت دو نوع بار به نام‎‌های بار محوری و خارج از محور قرار می گیرند. 

• ستون‌های بتنی تحت بار محوری: در مورد این نوع بار باید گفت که بار محوری بر روی قسمت مرکزی سطح مقطع ستون وارد می شود.
• ستون های بتنی تحت بار خارج از محور: در این نوع بار فشار وارده بر قسمت مرکزی سطح مقطع ستون قرار ندارد. پس در این شرایط دو حالت ایجاد می شود. حالت اول بار فقط در یکی از جهات افقی یا عمودی بر ستون وارد می شود. در حالت دوم نیز اعمال بار بر دو جهت انجام می شود.

اجرای بتن ریزی ستون بتنی

اجرای بتن ریزی یکی از اصلی ترین مراحل در اجرای ستون بتنی است. در این مرحله بعد از اینکه قالب بندی انجام شد، مخلوط بتن به دورن این قالب ریخته می شود. اگر ارتفاع ستون ها زیاد باشد، بتن ریزی به صورت مرحله ای انجام می گیرد. 

نکات مهم در هنگام بتن ریزی ستون سازه 

• بین بتن ریزی لایه های مختلف باید فواصل زمانی خاصی رعایت شود. (این فواصل زمانی در دمای معمولی 30 دقیقه و در هوای گرم 20 دقیقه است.)
• بتن ریزی با رسیدن به سطح پایینی دال متوقف می‎‌شود. ادامه عملیات با بتن ریزی دال و تیر از سر گرفته می‌شود. 
• در هنگام بتن ریزی ارتفاع آزاد باید حداکثر 1.2 متر باشد.
• باید توجه داشته باشید که در اطراف، گوشه ها و انتهای ستون، آب جمع نشده باشد. 

حداکثر فاصله ای که برای دو ستون بتنی در نظر گرفته می‌شود چقدر است؟ 

برای اجرای درست ستون ها در سازه فاصله ای را برای آن‌ها در نظر می‌گیرند. 

• فاصله دو مرکز ستون بتنی نباید بیشتر از 4 تا 5 متر در نظر گرفت شود. توجه داشته باشید این فاصله قابل تغییر است و برای تغییر دادن این فاصله ابعاد ستون بتنی نیز افزایش می یابد. 
• افزایش ارتفاع سازه، یا همان افزایش تعداد طبقات با ابعاد ستون بتنی رابطه مستقیم دارد. 

سوالات متداول

1. چند نوع ستون در سازه داریم؟

 ستون بتن تنگ دار، ستون بتنی پیچ دار، ستون بتنی کامپوزیت یکی از انواع ستون های مهمی است که در سازه از آن استفاده می شود. هر کدام از این نوع ستون ها ویژگی ها و خصوصیات خاصی دارند.

2. اجرای ستون بتنی به چه عواملی بستگی دارد؟

برای اینکه بتوانید به درستی ستون بتنی را اجرا کنید؛ باید از یک مهندس ناظر کمک بگیرید. برای قرار گیری درست ستون در سازه باید محل قرار گیری آن را به درستی مشخص کنید. این کار باعث می شود تا ستون گذاری به خوبی انجام شود.