لوله گازی چیست + کاربرد و ویژگی های آن

۱۵:۲۸ - ۱۴۰۲/۰۲/۱۹
لوله ای است از جنس پلی اتیلن و یا فولاد که از آن برای انتقال گاز استفاده می شود. لوله گازی علاوه بر ساختمان، در صنایع پتروشیمی و سوله های صنعتی هم بسیار کاربرد دارد. این لوله توسط ورق گالوانیزه تولید می شود تا در برابر رطوبت و انواع خوردگی مقاوم باشد. در این مقاله با انواع لوله گازی، تاریخچه لوله گازی، و استاندارد لوله گازی آشنا خواهیم شد.

لوله گازی چیست؟ | استاندارد لوله گاز

فهرست مطالب

  • لوله گاز
  • تاریخچه لوله گازی
  • انواع لوله گازی براساس نصب
  • لوله گاز توکار
  • لوله گاز روکار
  • انواع لوله گاز بر اساس جنس
  • انواع لوله گاز بر اساس روش تولید
  • لوله درزدار
  • لوله بدون درز
  • جدول استاندارد لوله های گازی فولادی
  • استاندارد ملی  3360
  • جدول استاندارد ملی  3360
  • جدول مشخصات فنی لوله‌ی گازی فولادی بر اساس استاندارد DIN2441
  • جدول مشخصات فنی لوله‌ی گازی فولادی بر اساس استاندارد DIN2440
  • کارخانه های تولیدکننده لوله گاز
  • سوالات کاربردی

لوله گازی

همانطور که گفته شد لوله ای است که برای انتقال گاز از آن استفاده می شود. از آنجایی که گاز آتش زا می باشد، انتقال آن بسیار حساس و خطرناک است و هرگونه اشتباه و اختلال منجر به خسارت جانی و مالی جبران ناپذیری خواهد بود. به همین دلیل برای انتخاب لوله گاز باید بسیار دقت کرد و اطلاعات دقیقی از آن داشت تا خریدی صحیح و درست صورت گیرد.

یکی از معیار های مهم خرید لوله گاز، کیفیت آن است. انتخاب یک برند معروف برای خرید امری الزامی است. به همین منظور بهتر است، تولید کنندگان لوله در ایران را بشناسید و با استاندارد ها کامل آشنا باشید تا بتوانید محصول مورد نظرتان را خرید کنید.

تاریخچه لوله گازی

ساخت لوله های گازی در دوران روم باستان استارت خورد. نزدیک به 4500 سال پیش، اولین لوله های مسی توسط مصریان برای انتقال آب شیرین از کوهستان و نگه داری آب پاکیزه استفاده شد. کم کم دانش استفاده از لوله کشی در جهان در قرن 17 و 18 میلادی مورد توجه قرار گرفت و کم کم فناوری ساخت خطوط لوله های فولادی گسترش پیدا کرد.

انتقال گاز تفاوت زیادی با آب داشت و باید مورد بررسی قرار می گرفت تا کیفیت جوش لوله، دمای گاز، فشار کار و دیگر چالش ها رفع شود. در نهایت بعد از بررسی ها متفاوت استاندارد هایی برای تولید این لوله تعبیه شد.

انواع لوله گازی براساس نصب

لوله های گاز بر اساس عوامل مختلفی تقسیم بندی می شوند. یکی از مهم ترین دسته بندی های مربوط به لوله ها طرز استفاده از لوله می باشد.

لوله گاز توکار

لوله ی گازی است که دارای مقاومت و استحکام بیشتری نسبت به لوله های روکار دارد. این لوله معمولا در پروژه های بزرگ مانند انتقال گاز شهری از یک شهر به شهر دیگر و یا مواردی از این قبیل مورد استفاده قرار می گیرد.

لوله گاز روکار

لوله های روکار جنس آسیب پذیرتری دارند و برای اجرا و راه اندازی انشعابات درون ساختمان استفاده می شوند. این لوله ها نسبت به لوه های توکار قیمت کم تری دارند. از این لوله های به هیچ وجه نباید برای انتقال گاز به مسافت های طولانی استفاده کرد.

انواع لوله گاز بر اساس جنس

لوله گاز بر اساس جنس به دو دسته فلزی و غیر فلزی تقسیم می شود. لوله های فلزی در دسته ی آهنی و غیر آهنی و لوله های غیر فلزی در دسته ی پلیمری و پلی اتیلن قرار می گیرند.

لوله های آهنی به این صورت است که جنس آنها فولاد و یا استیل می باشد. البته از آلیاژ ها ی فولادی دیگری نیز برای ساخت لوله استفاده می شود که بسته به شرایط کاری، نوع و فشار گازی که از لوله در جریان است متفاوت می باشد.

لوله های غیر آهنی عمدتا از جنس مس می باشند. البته مس در برابر مجاورت های گاز واکنش نشان می دهد و به همین دلیل به ندرت از لوله های مسی استفاده می شود.

لوله گازهای غیر فلزی اغلب از جنس پلی اتیلن می باشد. این لوله ها نسب به لوله های فولادی مقاومت کم تری دارند. قیمت این لوله های نسبت به لوله های فولادی کم تر می باشد.

انواع لوله گاز بر اساس روش تولید

روش تولید مهم ترین دسته بندی مربوط به لوله گاز می باشد. لوله ها بر اساس روش تولید دارای کیفیت متفاوتی می باشند.  روش تولید لوله مشخص می کن که از یک لوله چه انتظاری می توان داشت و این لوله برای چه مکانی مناسب است.

لوله درزدار

این لوله از ورق تولید می شود. به این صورت که ورق انتخابی خم شدن و سپس رول می شود و بعد از رول، لبه های ورق که روی هم قرار گرفته جوشکاری می شود.

لوله بدون درز

لوله ای است که از شمش فولادی ساخته می شود. این لوله هیچ گونه درزی ندارد و به همین دلیل ساختار یکتا و بدون درز ایمن تر و دارای مقاومت و کیفیت بهتر می باشد. در مواردی که حساسیت بالاتری وجود دارد و ایمنی کار بسیار مهم است از لوله های بدون درز استفاده می شود. از آنجایی که این لوله ها اولین بار توسط شرکتی آلمانی به اسم مانیسمان تولید شدند به آنها مانیسمان هم گفته می شود.

جدول استاندارد لوله های گازی فولادی

لوله های فولادی باید طبق استانداری که برای آنها تعریف شده عرضه شوند. هر کارخانه از استاندارد انتخاب شده خود استفاده می کند که در نهایت به صورت یک کاغذ همراه محصول ارائه می شود تا کاربر بتواند بعد از مطالعه و بررسی خود خرید را انجام دهد. با مطالعه این جدول می توانید اطلاعاتی از استاندارد انتخابی، قطر، ضخامت و سایز لوله به دست آورید.

استاندارد ملی  3360

این استاندارد برای لوله های گازی که در خانه تعبیه می شود مناسب می باشد.

قطر اسمی DIN

قطر خارجی بر حسب میلیمتر

ضخامت جداره بر حسب میلیمتر

وزن بر حسب کیلوگرم بر متر

سیستم متریک

سیستم اینچی

15

½

21.3

2.65

1.22

20

¾

26.9

2.65

1.58

25

1

33.7

3.25

2.44

32

1 ¼

42.4

3.25

3.14

40

1 ½

48.3

3.25

3.61

50

2

60.2

3.65

5.1

65

2 ½

76.1

3.65

6.51

80

3

88.9

4.05

8.47

100

4

114.3

4.5

12.1

125

5

139.7

4.85

16.2

150

6

165.1

4.85

19.2

 

جدول مشخصات فنی لوله‌ی گازی فولادی بر اساس استاندارد DIN2441

قطر اسمی DIN

قطر خارجی بر حسب میلیمتر

ضخامت جداره بر حسب میلیمتر

وزن بر حسب کیلوگرم بر متر

سیستم متریک

سیستم اینچی

15

½

21.3

2.65

1.22

20

¾

26.9

2.65

1.58

25

1

33.7

3.25

2.44

32

1 ¼

42.4

3.25

3.14

40

1 ½

48.3

3.25

3.61

50

2

60.2

3.65

5.1

65

2 ½

76.1

3.65

6.51

80

3

88.9

4.05

8.47

100

4

114.3

4.5

12.1

125

5

139.7

4.85

16.2

150

6

165.1

4.85

19.2

جدول مشخصات فنی لوله‌ی گازی فولادی بر اساس استاندارد DIN2441

اندازه‌ی

اسمی لوله

قطر خارجی لوله

ضخامت لوله

وزن یک متر لوله‌ی سیاه (کیلوگرم)

(میلی‌متر)

(IN)

(میلی‌متر)

(میلی‌متر)

لوله‌ی دو سر ساد‌ه

لوله‌ی رزوه شده با بوشن مخصوص

8

¼

13.5

2.90

0.769

0.773

10

17.2

2.90

1.020

1.030

15

½

21.3

3.25

1.450

1.460

20

¾

26.9

3.25

1.900

1.910

25

1

33.7

4.05

2.970

2.990

32

¼ 1

42.4

4.05

3.840

3.870

40

½ 1

48.3

4.05

4.430

4.470

50

2

60.3

4.50

6.170

8.020

65

½ 2

76.1

4.50

7.900

8.020

80

3

88.9

4.85

10.100

10.300

100

4

114.3

5.40

14.400

14.700

125

5

139.7

5.40

17.800

18.300

150

6

165.1

5.40

21.200

21.800

جدول مشخصات فنی لوله‌ی گازی فولادی بر اساس استاندارد DIN2440

اندازه اسمی لوله

قطر خارجی لوله

ضخامت لوله

وزن یک متر لوله‌ی سیاه (کیلوگرم)

(میلی متر)

(IN)

(میلی‌متر)

(میلی‌متر)

لوله‌ی دو سر ساده

لوله‌ی رزوه شده با بوشن مخصوص

8

¼

13.50

2.35

0.650

0.654

10

17.2

2.35

0.852

0.858

15

½

21.03

2.65

1.220

1.230

20

¾

26.9

2.65

1.580

1.590

25

1

33.7

3.25

2.440

2.460

32

¼ 1

42.4

3.25

3.140

3.170

40

½ 1

48.3

3.25

3.610

3.650

50

2

60.3

3.65

5.100

5.170

65

½ 2

76.1

3.65

6.510

6.630

80

3

88.9

4.05

8.470

8.640

100

4

114.3

4.50

12.100

12.400

125

5

139.7

4.85

16.200

16.700

150

6

165.1

4.85

19.200

19.800

 

کارخانه های تولیدکننده لوله گاز

این لوله در حال حاضر توسط کارخانه های زیادی در داخل کشور تولید می شود. معروف ترین کارخانه های داخلی عبارتند از:

  • شرکت لوله و پروفیل سپنتا
  • لوله‌سازی دقیق کاوه ایرانیان
  • شرکت نورد و لوله پروفیل سپاهان
  • کارخانه پروفیل ساوه
  • شرکت لوله‌سازی اهواز

سوالات کاربردی

لوله گاز چیست؟

لوله ای است از جنس پلی اتیلن و یا فولاد که از آن برای انتقال گاز استفاده می شود.

انواع لوله گازی براساس نصب را نام ببرید.

لوله گازی توکار

لوله گاز روکار

لوله درزدار و بدون درز چه نوع لوله ای است؟

لوله ی درزدار لوله ای است که به وسیله ورق تولید می شود به این صورت که ورق ها لوله می شوند و سپس جوشکاری می شوند اما لوله بدون درز به وسیله شمش و با تکنولوژی خاصی تولید می شود.