لوله درزدار چیست و چه تفاوتی با لوله بدون درز دارد؟

۱۲:۳۲ - ۱۴۰۳/۰۲/۱۸
لوله درزدار یکی از مدل های لوله می باشد، که به دلیل جای جوشی که بر روی لوله می ماند به آن درزدار می گویند. لوله درزدار در صنایع استفاده فراوانی دارد. این لوله ها به وسیله ی ورق های فولادی ساخته می شوند. لوله درزدار نسبت به لوله های بدون درز قیمت مناسب تری دارند و تولید آنها ساده تر است. اما کیفیت لوله های بدون درز بسیار بیشتر از لوله های درزدار می باشد. در این دانشنامه به صورت اختصاصی با این لوله آشنا خواهیم شد.  

لوله درزدار چیست؟ | کاربرد لوله درزدار

فهرست مطالب

 

بسیاری از افراد بر این باور هستند که تمام لوله های فولادی به یک شکل تولید می‌شوند. باید گفت این یک باور غلط است. شاید در نگاه اول تفاوتی بین لوله ها وجود نداشته باشد اما، لوله‌های فولادی به روش‌های مختلفی تولید می‌شوند. دو نوع از مهم ترین لوله‌های فولادی، لوله درزدار و لوله بدون درز است. لوله درزدار از ورق فولادی که به شکل لوله در آمده است؛ ساخته می‌شود. لوله‌های بدون درز بدون جوشکاری ساخته می‌شوند. در ادامه به بررسی تفاوت این دو نوع لوله می‌پردازیم:

لوله درزدار یا جوش داده شده چیست؟

درمورد لوله‌های فولادی باید این نکته را گفت که هر کدام از آن‌ها نحوه تولید متفاوتی دارند و به همین خاطر قیمت متفاوتی نیز خواهند داشت. 

لوله ی درزدار لوله ای است که از ورق فولادی  به صورت رول شده ساخته می‌شود و سپس بعد از نوردکاری شکل لوله می گیرد. بعد از این فرآیند، دو طرف ورق فولادی جوشکاری می‌شود. برای جوش دادن این لوله روش های مختلفی وجود دارد. روش‌های جوشکاری لوله درزدار، شامل جوشکاری با فرکانس بالا، جوشکاری با مقاومت الکتریکی بالا، جوشکاری مارپیچی و جوشکاری با فیوژن الکتریکی می باشد. بعد از جوشکاری، لوله به اندازه دلخواه برش داده می‌شود و مواد اضافی حاصل از جوشکاری از سطح لوله برداشته می‌شود.

روش تولید لوله درزدار

برای تولید لوله درزدار ابتدا ورق مورد نظر انتخاب می شود. سپس به اندازه لوله ی مورد نیاز برش داده می شود. ورق های رول شده از غلطک های نورد عبور داده می شوند تا حالتی گرد پیدا کنند و به شکل لوله درآیند. بعد از اینکه ورق ها به شکل لوله درآمد، لبه ورق بهم چسبیده جوشکاری می شود. روش های جوشکاری درز لوله متفاوت است و بسته به نوع روش انتخابی، کیفیت جوش هم متفاوت است. معروف ترین روش جوشکاری درز لوله شامل: جوشکاری ERW، HFI و SAW می باشد.

لوله بدون درز چیست؟

این دسته از لوله‌های فولادی با روش‌های مختلف جوشکاری تولید نمی‌شوند. این نوع از لوله‌های فولادی به طور مستقیم از شمش فولادی به دست می آیند. به لوله بدون درز لوله مانیسمان نیز گفته می‌شود.

روش تولید لوله بدون درز به این صورت است که در ابتدا شمش فولادی که حالت توپر و گرد دارد تحت گرما و حرارت قرار می‌گیرد و از وسط سوراخ می‌شود. در مرحله بعد طول مورد نظر لوله تعیین می‌شود. توجه داشته باشید هرچه این مرحله تکرار شود، طول لوله بلندتر خواهد بود. یکی از اصلی ترین ویژگی هایی که برای این نوع لوله می‌توان بر شمرد، مقاومت بالای آن است. 

استاندارد تولید لوله درزدار

از استاندارد های متفاوتی برای ساخت این نوع لوله ها استفاده می شود. متداول ترین استاندارد های تولید لوله های درزدار سیاه عبارتند از:

  • ASTM A53,
  •  A333,
  •  A334
  • A335 
  • DIN 2440
  •  DIN 2441 

مهم ترین ویژگی لوله های درزدار این است که سطح داخلی لوله قابل کنترل می باشد و می توان آن را تغییر داد. درصورتی که لوله بدون درز چنین قابلیتی ندارد و لوله باید طبق اندازه تعیین شده تولید شود.

جدول استاندارد DIN 2440-2441

قطر اسمی

قطر خارجی

ضخامت دیواره

وزن


 8
 10
 15
 20
 25
 32
 40
 50
 65
 80
 100
 125
 150

10.2
 13.5
 17.2
 21.3
26.9

 33.7

 42.4
 48.3
60.3
 76.1
88.9
114.3
 139.7
165.7

2.00  
 2.35
 2.35
 2.65
 2.65
 3.25
 3.25
 3.25
3.65
 3.65
4.05
 4.50
 4.85
 4.85

0.40
 0.65
 0.85
 1.22
1.58
 2.44
 3.14
3.61
 5.1
 6.51
8.47
 12.1
 16.2
 19.2

انواع لوله‌های درزدار

لوله های درزدار دارای مدل های متفاوتی هستند که بسته به نیاز شما هر لوله ویژگی خاص خود را دارد. در ادامه با آنها آشنا خواهید شد:

لوله فولادی درزدار معمولی

این لوله برای انتقال مایعات کم فشار با حرارت پایین مناسب است. طول لوله معمولا 4 تا 10 متر یا ضخامت های متفاوت است. این لوله بعد از تولید در برابر خم شدن و فشار آب مورد آزمایش قرار می گیرد و بررسی می شود تا به کیفیت مطلوب برسد.

لوله درزدار گالوانیزه

این لوله از ورق گالوانیزه تولید می شود. همانطور که می‎دانید گالوانیزه شدن خاصیت ضد خوردگی و زنگ زدگی دارد. از این لوله برای مواردی که شرایط پوسیدگی و خوردگی وجود دارد استفاده می شود. باید گفت که استفاده از لوله گالوانیزه برای مناطق مرطوب بهترین گزینه است.

 لوله گالوانیزه مقاومت بالایی دارد و از آن می توان برای مدت زمان طولانی استفاده کرد. ورق گالوانیزه به دو روش گرم و سرد گالوانیزه می شود. ورق گالوانیزه گرم کیفیت مطلوب تری نسبت به ورق گالوانیزه سرد دارد. لوله‌هایی که از ورق گالوانیزه گرم تولید شده اند دارای کیفیت مطلوب تری نسبت به ورق گالوانیزه سرد هستند.

لوله درزدار ترانسفورماتور

این دسته از لوله‌های فولادی، به شکل مربع، مستطیل و کلاهدار ساخته می‌شوند که برای انتقال مواد با حرارت بالا مناسب هستند. از ترانسفورماتور برای انتقال بهتر موادی که حرارت بالایی دارند استفاده می‌شود. ترانسفورماتور و دیگر مبدل ها در ساخت انواع درب و پنجره و صنایع ماشین سازی کشاورزی استفاده می شود.

لوله درزدار داربستی

لوله ای است که برای نگهدار و استحکام در سازه‌های داربستی مورد استفاده قرار می گیرد. این لوله درز جوش قوی ندارد و به همین دلیل برای انتقال سیالات مناسب نمی باشد. در مورد این نوع از لوله‌ها باید گفت که برای تحمل وزن بالا، آن‌ها را گالوانیزه می‌کنند. 

لوله درزدار مارپیچی

لوله ای که مقاومت آن نسبت به لوله های درزدار دیگر مناسب تر می باشد. درز مارپیچ باعث شده است تا کیفیت جوش بالاتری داشته باشد. ظاهر جوش این لوله بسیار صاف و یکدست می باشد. سرعت رسوب این لوله بسیار زیاد می باشد و بیشتر برای ساخت سیستم های تهویه، جابجایی مواد از کامیون و بیمارستان ها و مراکز درمانی مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربرد لوله درزدار

لوله درزدار مصارف مختلفی در صنعت دارد. بیشترین استفاده این لوله برای ساخت سازه های فلزی و لوله کشی آب و سیالات می باشد. از دیگر کاربرد های این لوله می توان به ساخت ظروف بزرگ، ساخت قفسه و مجرای سیم اشاره کرد. سیالاتی نظیر آب، گاز، هوا، بخار، فاضلاب، گاز و دیگر مایعات و سیالات کم فشار به وسیله این لوله ها قابل انتقال می باشد.

مزایای لوله درزدار و بدون درز چیست؟

قیمت لوله درزدار نسبت به لوله بدون درز کمتر است. لوله درزدار در قطرهای کم تولید می‌شود به همین دلیل هزینه ساخت کمتری دارد. لوله درزدار معمولا برای انتقال مایعات به کار می‌رود این در حالی است که لوله بدون درز در موارد صنعتی کاربرد زیادی دارد. 

در مورد مزایای لوله بدون درز باید گفت که یکی از اصلی ترین مزایای آن یکنواختی ترکیب آن و عدم استفاده از جوشکاری در ساختار آن است. همین امر باعث می‌شود که این لوله مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی و زنگ زدگی داشته باشد. 

عمده ترین تفاوت بین لوله درزدار و لوله بدون درز چیست؟ 

همانطور که در بخش قبلی ذکر کردیم، لوله‌های درزدار و بدون درز از نظر ترکیبات به کار رفته در ساختارشان با یکدیگر متفاوت هستند. مورد دیگری که برای تفاوت این دو لوله در نظر گرفته می‌شود، روش تولید آن‌ها است. در ادامه به بررسی این تفاوت ها می پردازیم:

  • برای ساخت لوله درزدار از تسمه یا ورق فولادی استفاده می‌شود. در حالی که ماده اولیه لوله بدون درز شمش فولادی است.
  • لوله درزدار به علت وجود درز و جوش در ساختار، مقاومت بسیار کمی در برابر فشارهای وارده دارند و فقط برای انتقال مایعات و سیالات با فشار کم کاربرد دارند این در حالی است که لوله های بدون درز در برابر فشارهای بالا تحمل زیادی دارند. 

در ادامه جدول مقایسه ای از این دو نوع لوله را مشاهده می‌کنید. 

لوله بدون درز

لوله درزدار

ویژگی

نورد سرد یا گرم

گران تر

بیشتر

بیشتر

بیشتر

ندارد

انتقال مایعات و گازهای تحت فشار بالا،

جوشکاری

ارزان تر

کمتر

کمتر

کمتر

دارد

انتقال آب، گاز، بخار، فاضلاب، نفت و گاز

روش تولید

قیمت

مقاوم در برابر ترک خوردگی

مقاوم در برابر خوردگی

مقاوم در برابر فشار

وجود درز

 

 

کاربردهای رایج

 

سوالات کاربردی

لوله درزدار چیست؟

لوله درزدار یکی از مدل های لوله می باشد، که به دلیل جای جوشی که بر روی لوله می ماند به آن درزدار می گویند.

لوله درزدار چگونه تولید می شود؟

ورق فولادی به صورت رول درآمده و شکل لوله می گیرد و بعد دو طرف ورق جوش داده می شود.

انواع لوله درزدار چیست؟

لوله فولادی درزدار معمولی

لوله درزدار گالوانیزه

لوله درزدار ترانسفورماتور

لوله درزدار داربستی

لوله درزدار مارپیچی

تفاوت لوله درزدار با لوله بدون درز چیست؟

لوله درزدار و بدون درز دارای تفاوت زیادی با یکدیگر می باشند. تفاوت آنها شامل مواد تفاوت در مواد اولیه، مراحل ساخت و روش اتصال آنها می باشد. لوله های درزدار از ورق تولید می شوند در حالی که لوله های بدون درز از شمش فولاد ساخته می شوند.

روش های جوشکاری لوله درزدار چیست؟

وله های فولادی به سه روش جوش داده می شوند

روش اول

جوشی که هم در بیرون و هم در داخل لوله صورت می گیرد.

روش دوم

جوشی که تنها در قطر خارجی لوله انجام می شود.

روش سوم

جوشی که تنها در قطر داخلی لوله صورت می گیرد.