عرشه ی فولادی از ورق های فولادی موج دا تشکیل شده است که بیشتر در سقف و کف ساختمان استفاده می شود. در مقاله با عرشه فولادی، کاربرد های آن، نحوه ی اجرا آن، اجزا آن و نقش مصالح دیگر در اجرا آن به صورت کامل آشنا خواهیم شد.
فهرست مطالب
عرشه فولادی چیست؟
تاریخچه سقف های عرشه فولادی
نحوه تولید عرشه فولادی
اجزا تشکیل دهنده سقف عرشه فولادی
نقش ورق فولادی در سقف عرشه فولادی
نقش گل میخ درسقف عرشه فولادی
نقش میلگرد در سقف عرشه فولادی
فلاشینگ چیست؟
تیرهای فرعی در سقف عرشه فولادی چه نقشی دارد؟
اجرا سقف عرشه فولادی
انواع سقف عرشه فولادی
عرشه فولادی به دو دسته تقسیم می شود؟
کارخانه های تولید کننده عرشه فولادی
سوالات کاربردی
عرشه فولادی چیست؟
عرشه فولادی که به آن متال دک می گویند نوعی ورق فولادی گالوانیزه می باشد که با اتصالات فلزی متصل می شود. این ورق به روش خمکاری به شکل عرشه در می آید و برای پوشش عایق سقف و یا حفظ بتن مورد استفاده قرار می گیرد. از عرشه فولادی بیشتر در کف ساختمان و یا سقف ساختمان استفاده می شود. سقف های عرشه فولادی طراحی خاصی دارند که باعث می شود تا سقف در حینی که وزن سبکی دارد، مقاومت بالایی داشته باشد و همین امر منجر به کاهش هزینه های نصب و حمل نقل می گردد. عرشه های فولادی طول عمر بالایی دارند و تا حدود 50 سال می توانند عملکرد خوبی داشته باشند.
تاریخچه سقف های عرشه فولادی
اگر بخواهیم بگوییم ساخت عرشه فولادی دقیقا از چه تاریخی شروع شده است، یقینا کار دشواری است. اما می دانیم که عرشه فولادی جایگزین برای عرشه های چوبی بود و کاربرد آن هم از همان زمان شروع شد. انجمنی برای ساخت عرشه های فولادی در سال 1939 تشکیل شد و استاندارد هایی برای ساخت این محصول ارائه شد و با گذشت زمان استاندارد های سخت ارتقا داده شد.
نحوه تولید عرشه فولادی
عرشه فولادی از طریق فرایند شکل دهی سرد که به آن cold forming می گویند ساخته می شود. برای ساخت این عرشه ورق با یک الگوی تکراری از شیارهای موازی در ورق تکرار می شود. شیارهای ایجاد شده در ورق منجر به ایجاد مقاومت بالاتر در ورق می شوند. اصولا عرشه های فولادی در طول 12 متری تولید می شوند که با توجه به کاربرد آن ممکن است این طول بیشتر یا کم تر نیز باشد.
اجرای سقف عرشه فولادی
سقف عرشه فولادی یکی از روش‌های مدرن و کارآمد در ساخت و ساز است که به دلیل سرعت بالا و استحکام مناسب، در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اجرای این سقف شامل چند مرحله اصلی است. ابتدا ورق‌های فولادی گالوانیزه با مقطع ذوزنقه‌ای (عرشه فولادی) روی تیرهای سازه‌ای نصب می‌شوند. این ورق‌ها به تیرها با استفاده از گل میخ‌های فولادی یا پیچ‌های خودکار متصل می‌شوند تا یک سازه‌ی یکپارچه و مقاوم در برابر بارهای مختلف ایجاد شود.
پس از نصب ورق‌ها، میلگردها به‌عنوان آرماتوربندی روی آنها قرار می‌گیرند تا استحکام و مقاومت کششی سقف افزایش یابد. سپس بتن به ضخامت مورد نیاز روی ورق‌ها ریخته می‌شود و به‌طور یکنواخت پخش می‌گردد. پس از خشک شدن بتن، یک سقف یکپارچه و مستحکم به وجود می‌آید که در برابر بارهای سنگین و زلزله مقاوم است. استفاده از این روش به دلیل کاهش وزن سازه و سرعت اجرای بالا، در پروژه‌های مختلف بسیار رایج شده است.
نقش میلگرد در سقف عرشه فولادی چست؟
میلگرد در سقف عرشه فولادی نقش بسیار مهمی در افزایش مقاومت و استحکام سازه ایفا می‌کند. در این نوع سقف، پس از نصب ورق‌های فولادی گالوانیزه به عنوان قالب ثابت، میلگردها به صورت شبکه بندی شده روی ورق‌ها قرار می‌گیرند. وظیفه اصلی میلگردها در سقف عرشه فولادی، افزایش مقاومت کششی بتن و جلوگیری از ترک‌خوردگی و شکست آن تحت بارهای مختلف است.
با استفاده از میلگردها، بتن و ورق‌های فولادی به صورت یکپارچه عمل می‌کنند و یک سازه مرکب ایجاد می‌شود که هم سبک است و هم دارای مقاومت بالایی در برابر بارهای خمشی و لرزشی. همچنین، میلگردها کمک می‌کنند تا نیروی فشاری بتن به طور یکنواخت توزیع شود و از خمش بیش از حد سقف جلوگیری شود. این ویژگی‌ها به ویژه در برابر نیروهای دینامیکی مانند زلزله و بارهای ناشی از باد بسیار حیاتی هستند و به پایداری و ایمنی ساختمان کمک می‌کنند.
گل میخ چیست و چه نقشی در سقف عرشه فولادی دارد؟
گل‌میخ یک قطعه فلزی است که در ساختار سقف عرشه فولادی به‌عنوان یکی از اجزای کلیدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعه به شکل یک میخ بلند با سری پهن و صاف طراحی شده است و معمولاً از جنس فولاد ساخته می‌شود تا استحکام و دوام بالایی داشته باشد. گل میخ‌ها به کمک دستگاه‌های خاصی به نام "تفنگ گل میخ زن" به تیرهای فولادی زیرین جوش داده می‌شوند.
نقش اصلی گل میخ در سقف عرشه فولادی ایجاد پیوستگی و اتصال محکم بین ورق‌های فولادی و تیرهای سازه‌ای است. این اتصال مکانیکی باعث می‌شود تا ورق‌های عرشه فولادی به تیرهای سازه‌ای چسبیده و از جابجایی و لرزش آنها جلوگیری شود. این امر به افزایش استحکام و پایداری کلی سقف کمک می‌کند و باعث می‌شود که سقف بتواند بارهای عمودی و جانبی را به طور موثری تحمل کند. علاوه بر این، گل میخ‌ها به بهبود عملکرد سازه در برابر نیروهای برشی و خمشی نیز کمک می‌کنند و نقش حیاتی در افزایش دوام و ایمنی سقف عرشه فولادی دارند.
اجزا تشکیل دهنده سقف عرشه فولادی
- ورق فولادی گالوانیزه
- گل میخ
- میلگرد
- بتن
- فلاشینگ
- تیرهای فرعی
نقش ورق فولادی در سقف عرشه فولادی
همانطور که گفته شد، بیشترین استفاده ورق فولادی برای ساخت سقف می باشد. یک مدل ورق وجود دارد که به آن ورق عرشه سقف می گویند. عرشه های فولادی به وسیله ی این ورق تولید می شوند. وظیفه ورق های عرشه فولادی این است که بارهای وارد شده به سقف را در زمان اجرا عرشه فولادی و قبل از ریختن بتن حمل کند.
نقش گل میخ درسقف عرشه فولادی
برای اتصال کردن ورق های فولادی به یکدیگر و دیگر اجزای اسکلت ساختمان از گل میخ استفاده می شود. گل میخ ها وظایف دیگر دارد که جا به جایی نیروی برشی بین بتن و فولاد یک از آنها است. از دستگاه جوش قوسی برای جوش دادن گل میخ استفاده می شود.
نقش میلگرد در سقف عرشه فولادی
در مواقعی که سرعت در نصب عرشه فولادی مهم است، به جای استفاده از آرماتور از مش میلگرد استفاده می شود. استفاده از میلگرد باعث می شود تا از ترک خوردن بتن در سقف جلوگیری شود.
فلاشینگ چیست؟
با استفاده از ورق های گالوانیزه، فلاشینگ ساخته می شود. فلاشینگ ها بر روی لبه ی سقف عرشه فولادی نصب می شوند. فلاشینگ بعد از سفت شدن بتن به استحکام و یکنواختی بتن کمک می کند و قبل از سفت شدن بتن، به عنوان قالب عمل می کند.
تیرهای فرعی در سقف عرشه فولادی چه نقشی دارد؟
به تیرهایی که به شکل افقی در اسکلت ساختمان قرار می گیرند و به تیرهای اصلی متصل می شوند، تیر فرعی می گویند. نقش این تیرها انتقال بار وارد شده به سقف به تیرهای اصلی می باشد.
انواع سقف عرشه فولادی
سقف های فولادی دارای انواع مختلفی می باشد در ادامه با آن آشنا خواهیم شد.
- سقف عرشه فولادی نوع A
- سقف عرشه فولادی کامپوزیت
- سقف عرشه فولادی کامپوزیتی sb
- کاربرد سقف عرشه فولادی
- زیبایی خاصی دارد.
- در برابر حرارت بالای آتش مقاومت خوبی دارد.
- خواص صوتی بالایی دارد.
- سیستم آویز
عرشه فولادی به دو دسته تقسیم می شود؟
ورق گالوانیزه اولین بار به عنوان قالب درجا در سقف ساختمان استفاده می شد و روی آن بتن مسلح ریخته می شد. وظیفه ی این ورق، باربری در حین اجرای عملیات و پیش از گیرش بتن بود. این کار باعث می شد تا در هزینه ها صرفه جویی صورت گیرد. به این ورق های سقف اصطلاحا proof deck گفته می شد. با گذشت زمان کم کم اجرا این سقف و تولید این ورق دچار دگرگونی شد و بین ورق تحتانی و بتن مسلح بتن، درگیری مکانیکی به وجود آمد و در نهایت سقف به بتن به کمک برش گیر ها و قالب های اطراف دال بتنی متصل می شود. طبق این شرایطی که به وجود آمد، این ورق ها به آرماتورهای کششی سقف تبدیل شد و در مجموع عرشه ی فولادی به وجود آمد.
عرشه های فولادی توسط بتن و یا تیرآهن و یا تیر ورق متصل می شوند.
کارخانه های تولید کننده عرشه فولادی
در ایران عرشه فولادی به وسیله ی کارخانه های زیر تولید می شود:
- شرکت پارس دژ
- شرکت فولاد کبیر
- شرکت ساختمانی مهرآسا سازه
- شرکت بام گستر آرم
سوالات کاربردی
عرشه فولادی چیست؟
عرشه فولادی که به آن متال دک می گویند نوعی ورق فولادی گالوانیزه می باشد که با اتصالات فلزی متصل می شود. این ورق به روش خمکاری به شکل عرشه در می آید و برای پوشش عایق سقف و یا حفظ بتن مورد استفاده قرار می گیرد.
اجزا تشکیل دهنده سقف عرشه فولادی چیست؟
- ورق فولادی گالوانیزه
- گل میخ
- میلگرد
- بتن
- فلاشینگ
- تیرهای فرعی
کاربرد فلاشینگ در عرشه فولادی چیست؟
فلاشینگ ها بر روی لبه ی سقف عرشه فولادی نصب می شوند. فلاشینگ بعد از سفت شدن بتن به استحکام و یکنواختی بتن کمک می کند و قبل از سفت شدن بتن، به عنوان قالب عمل می کند.