بولت یا پیچ
بولت چیست؟
بولت (Bolt) یا پیچ، یک قطعه فلزی استوانه‌ای شکل با رزوه‌های خارجی است که برای اتصال و نگهداری اجزای مختلف در ساختارهای ساختمانی، صنعتی، و مکانیکی به کار می‌رود. بولت‌ها معمولاً از جنس فولاد، فولاد ضد زنگ، برنج، و دیگر آلیاژهای مقاوم ساخته می‌شوند و دارای سرهای مختلفی مانند شش‌گوش، چهارگوش، و گرد هستند که بسته به نوع کاربرد، انتخاب می‌شوند.
بولت‌ها در اندازه‌ها و انواع مختلفی تولید می‌شوند و بر اساس نوع رزوه (درشت یا ریز)، طول، و قطر دسته‌بندی می‌گردند. از بولت‌ها برای اتصال دو یا چند قطعه به یکدیگر استفاده می‌شود و این اتصال می‌تواند به صورت دائم یا موقت باشد. بولت‌ها با استفاده از مهره‌ها (نات‌ها) و واشرها تثبیت می‌شوند و بسته به نوع طراحی، می‌توانند مقاومت بالایی در برابر نیروهای کششی و فشاری داشته باشند.
در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی، بولت‌ها برای اتصالات فلزی، نصب تجهیزات، و سازه‌های فولادی به کار می‌روند. همچنین در کاربردهای مکانیکی مانند موتورهای خودرو، ماشین‌آلات صنعتی، و سازه‌های پل استفاده می‌شوند. انتخاب نوع و اندازه مناسب بولت برای هر کاربرد خاص به نوع بار، شرایط محیطی، و نیازهای ساختاری بستگی دارد.
این محصول دارای انواع و اقسام متفاوتی است که بر اساس شکل و کاربردی که دارد دسته بندی می شود. در این محتوا قصد داریم در مورد انواع بولت، کاربرد و نحوه نصب هر کدام بگوییم. تا انتها با ما همراه باشید.
مشخصات بولت
توجه داشته باشید که اندازه گیری ویژگی های بولت امری مهم و ضروری به شمار می آید. بولت ها از لحاظ جنس، اندازه، طول، نوع رزوه، ضریب ایمنی و گرید با یکدیگر تفاوت دارند و بر این اساس مشخصات هر یک از آنها تعیین می شود. دانستن اسین ویژگی ها باعث می‌شود تا محصول خود را مناسب با نیازی که دارید انتخاب کنید و از هزینه های بیشتر جلوگیری به عمل آورید.
در مورد بولت ها و مشخصات آنها باید این مورد را بدانید که این پیچ ها از جنس فولاد، استیل و آلومینیوم ساخته شده اند. بولت ساخته شده با فولاد مقاومت بسیار بیشتری نسبت به سایر بولت ها دارد. پس می توان نتیجه گرفت از این نوع بولت برای کاربردهای رایج استفاده می شود. این مورد را در نظر داشته باشید که بولت‌های استنلس استیل به دلیل داشتن مقاومت بالا در برابر رطوبت برای سازه های دریایی، پزشکی و صنعتی استفاده می شود. برای ساخت قطعات سبک هواپیما و قطعات خودرو باید از پیچ هایی از جنس آلومینیوم استفاده کرد.
توجه کنید که اندازه یا قطر بولت ها با توجه به کارایی که دارد متفاوت است. البته این اندازه گفته شده به وزن دو قطعه ای که با پیچ به هم متصل شده اند بستگی دارد. پس شما باید قطر این بخش را متناسب با پیچ انتخاب کنید تا بولت دچار شکستگی نشود.
در مورد انواع رزوه ها باید این مورد را دانست که در کل دو نوع رزوه متریک و اینچی در این محصولات وجود دارد. رزوه از نوع متریک با پارامترهای قطر و تعداد پیچ های رزوه شده انتخاب می شود. گریدی که برای درجه بندی پیچ ها استفاده می شود، بر اساس مقاومت کششی آن در برابر ضربات است. درجه بندی گرید پیچ در بازه 2 تا 12 قرار می گیرد. هرچه گرید آن بیشتر باشد، مقاومت آن نیز افزایش می یابد.
ضریب ایمنی، معیار بعدی گزینش مقاومت بولت است. این پارامتر باید در بازه ای بین 2 تا 5 قرار بگیرد. هرچه این ضریب مقدار بیشتری داشته باشد، مقاومت محصول در برابر شکست و آسیب دیدگی افزایش می یابد. پس برای انتخاب یک بولت مناسب، باید جنس، اندازه و طول پیچ و همچنین نوع رزوه و گرید آن مورد بررسی قرار بگیرد.
انواع بولت کدام است؟
رایج ترین دسته بندی که برای بولت ها در نظر گرفته می شود، شامل مواردی است که در بخش زیرین به آن اشاره شده است.
- آی بولت یا Eye Bolt
- انکر بولت یا Anchor Bolt
- رول بولت یا Roll Bolt
- جی بولت یا J Bolt
- یو بولت یا U Bolt
- استاد بولت یا Stud Bolt
- هنگر بولت یا Hanger Bolt
توجه داشته باشید که هر کدام از این بولت ها ویژگی و خصوصیات متفاوتی دارند.
آی بولت چیست و چه کاربرد و مزایایی دارد؟
یکی از معروف ترین و پرکاربردترین بولت ها، آی بولت است. در انتهای این قطعه، یک حلقه وجود دارد این حلقه که برای جا به جایی اجسام مناسب است؛ نقش بسیار مهمی در اتصال این بخش به بخش های دیگر دارد. جالب است بدانید که این قطعه به دلیل شباهت به چشم موجودات، به نام eye bolt شناخته می شود. این قطعه در سه نوع فولادی، استنلس استیل و آلومینیوم تولید می شود که کاربرد هر کدام در قسمت قبل توضیح دادیم.
نکته جالب در مورد این نوع بولت ها باید گفت که این نوع بولت قدرت، دوام، تنوع و کارایی بالایی دارد. به همین دلیل در هنگام جا به جایی اجسام سنگین مثل تیرآهن و انواع دیگری از مقاطع فولادی، نصب تجهیزات سنگین (مثل موتورها، پمپ، ژنراتور) و ایمن سازی کارگاه (مانند نصب نردبان و حفاظ) استفاده می شود. این امر باعث شده تا آی بولت به انتخاب اول صنعتگران تبدیل شود. اما در برابر تمام این مزایا، باید گفت که آی بولت قیمت و وزن به مراتب بیشتری نسبت به سایر بلوت ها دارد.
انکر بولت چیست و چه مشخصاتی دارد؟
نام دیگر انکر بولت، انکر پیج است که برای اتصالات قطعات مختلف به سطوح بتنی مورد استفاده قرار می گیرد. پس می توان نتیجه گرفت که انکر بولت برای بتن ریزی و ساختمان سازی به کار گرفته می شود. در مورد این نوع بولت باید بدانید که در انتهای این میله فولادی، یک رزوه وجود دارد این رزوه که درون یک پوشش پلاستیکی یا فلزی قرار قرار گرفته است به قرار گیری درست و مناسب انکر بولت در سطح بتن کمک زیادی می کند.
برای نصب کردن پارتیشن، سقف کاذب در سازه، لوازم بهداشتی و تجهیزات بیمارستانی استفاده می شود.
رول بولت چیست؟ نحوه استفاده و کارایی آن
رول پیچ از اجزای مختلفی تشکیل شده، که به صورت یک مجموعه واحد و در ارتباط با هم عمل می کنند. مهره، واشر و یک پیچ رولی با سر مخروطی شکل اجزای این قطعه هستند. این نوع بولت بیشتر برای اتصال قطعات فلزی به سطوح بتنی، سنگی و… استفاده می شود.
هدف و مبنای استفاده از این قطعه، افزایش حجم اتصالات است. یعنی بدنه استوانه ای آن در هنگام اتصال با سطح، اصطکاک پیدا کرده و منبسط می شود. این انبساط باعث افزایش حجم اتصال می شود.
از این رول پیچ ها در ساختمان سازی، برای ایجاد صفحه پایه اتصال استفاده می شود. هم چنین در صنایع مکانیکی و تاسیسات مخازن برای وصل کردن مخزن به زمین گزینه مناسبی است. برای اتصال به سقف و ستون بتنی نیز، که در تهویه مطبوع موثر هستند به کار می رود.
جی بولت چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
این قطعه شباهت زیادی به حرف J انگلیسی یا قلاب دارد. پس در کاربردهایی که به یک قلاب گیرنده نیاز داریم، استفاده می شود. هیچ کدام از بولت ها را نمی توان به جای هم استفاده کرد؛ اما این قطعه برای آی پیچ (Eye Bolt) جایگزین مناسبی است و حتی باعث افزایش سرعت در باز و بسته کردن می شود.
این محصول به نام پیچ خم یا bent bolt نیز شناخته می شود. در بسیاری از کاربردهای صنعتی، تجاری و مسکونی از این پیچ به عنوان اتصال دهنده فوق العاده قوی استفاده می شود.
یو بولت چگونه کار می کند؟
شکل ظاهری یو بولت، شباهت زیادی به U انگلیسی دارد و به همین دلیل اینگونه نام گذاری شده است. از یو پیچ اغلب برای حمایت لوله های نفت و گاز پایپینگ استفاده می شود. سایزبندی و شماره این لوله ها متفاوت است؛ به همین دلیل پس از نام یوبولت معمولا یک عدد قرار می گیرد که همان سایزلوله است.
مثلا یوبولت 6 برای مهار لوله سایز 6 به کار می رود. در این پیچ ها معمولا جنس، گام رزوه، شعاع خم، نوع پوشش و قطر پارامترهایی هستند که باید به آنها توجه کنید.