میلگرد خاموت و آرماتوربندی

۱۳:۱۱ - ۱۴۰۳/۰۵/۰۹
میلگرد ها به مقاطع طولی گفته می شود که در هنگام بتن ریزی ساختمان در پی، کاشته می شوند. خاموت ها نیز نوعی میلگرد هستند که به صورت حلقوی یا بسته در ساختمان سازی به کار گرفته می شوند. میلگرد آرماتوربندی و میلگرد خاموت از لحاظ شکل ظاهری نیز با یکدیگر متفاوت هستند. 

فهرست مطالب

میلگرد عرضی و میلگرد آرماتور چه تفاوتی دارند؟

مقایسه دو نوع میلگرد عرضی و خاموت 

میلگرد خاموت چه نقشی را در سازه ایفا می‌کند؟

وظیفه خاموت‌ها در ساختمان سازی چیست؟

وظیفه میلگرد در ساختمان سازی چیست؟

تفاوت نحوه چینش میلگرد و خاموت در ساختمان

تفاوت‌های اصلی در نحوه چینش

نتیجه‌ گیری

میلگرد یا آرماتور، یکی از اجزای حیاتی در صنعت ساخت و ساز یه شمار می آید که برای تقویت بتن استفاده می‌شود. بتن به تنهایی مقاومت فشاری بالایی دارد اما در برابر نیروهای کششی و خمشی ضعیف است. میلگردها با تقویت این نقاط ضعف بتن، باعث افزایش مقاومت کلی سازه می‌شوند. استفاده از میلگرد در فونداسیون‌ها، ستون‌ها، تیرها، دیوارها و سقف‌ها، به توزیع یکنواخت نیروهای وارد بر سازه کمک می‌کند و از شکست‌های ناگهانی و فروپاشی جلوگیری می‌کند. میلگردها با ایجاد اتصال مناسب بین اجزای مختلف بتن، پایداری سازه را در برابر نیروهای دینامیکی مانند زلزله و باد افزایش می‌دهند.

میلگردها معمولاً از فولاد ساخته می‌شوند که دارای خاصیت انعطاف‌پذیری و مقاومت بالاست. این ویژگی‌ها باعث می‌شود میلگردها بتوانند نیروهای کششی و خمشی را جذب کرده و به سازه انتقال دهند، بدون اینکه خود میلگرد دچار شکست شود. استفاده از میلگرد در ساخت و ساز همچنین به افزایش عمر مفید سازه‌ها کمک می‌کند. سازه‌های تقویت شده با میلگرد، در برابر ترک خوردگی و خستگی ناشی از بارهای مکرر مقاوم تر هستند. در نتیجه، میلگرد نقش اساسی در بهبود کیفیت و ایمنی ساختمان‌ها دارد و به عنوان یکی از عناصر کلیدی در ساخت و ساز مدرن محسوب می‌شود.

میلگرد عرضی و میلگرد آرماتور چه تفاوتی دارند؟

اکثر افراد بر این باورند که میلگرد عرضی و میلگرد خاموت تفاوتی با یکدیگر ندارند اما این باور کاملا نادرست است. میلگردهای عرضی و میلگردهای خاموت هر دو به عنوان عناصر تقویتی در سازه‌های بتنی استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های مهمی در کاربرد و عملکرد آن‌ها وجود دارد. 

میلگرد عرضی چیست؟

میلگردهای عرضی به طور معمول به منظور تقویت بتن در برابر نیروهای برشی و خمشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این میلگردها در فونداسیون‌ها، ستون‌ها، تیرها و دیوارها قرار می‌گیرند تا مقاومت سازه در برابر نیروهای افقی و عمودی افزایش یابد. پس استفاده از آن‌ها پیش از پیش روی کردن در ساخت مراحل بعدی مهم است. میلگردهای عرضی عمدتاً به صورت افقی در سازه قرار می‌گیرند و با میلگردهای طولی در نقاط مختلف تلاقی دارند. این نوع از میلگرد باعث افزایش پایداری سازه و جلوگیری از ترک خوردگی بتن در برابر بارهای مختلف می‌شود.

میلگرد خاموت

میلگرد خاموت نوعی میلگرد عرضی است که به شکل حلقه یا لوپ در اطراف میلگردهای طولی قرار می‌گیرد. برای ساخت میلگردهای خاموت از میلگرد آجدار استفاده می شود. با توجه به این مطلب، این نوع میلگرد با در نظر گرفتن کربن به کار رفته در ساختار خود، خاصیت شکنندگی دارد. پس برای ساخت میلگرد خاموت بهتر است از میلگرد A2 که دارای کربن کمتری در ساختار خود است استفاده شود. خاموت‌ها به منظور جلوگیری از گسیختگی و تغییر شکل میلگردهای طولی تحت بارهای محوری و برشی استفاده می‌شوند.  این میلگردها معمولاً به صورت دسته های حلقوی در اطراف میلگردهای اصلی قرار می‌گیرند و به ایجاد پایداری بیشتر در ستون‌ها و تیرها کمک می‌کنند. میلگردهای خاموت با افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای جانبی و ارتعاشات ناشی از زلزله، نقش مهمی در افزایش ایمنی سازه‌ها ایفا می‌کنند. 

مقایسه دو نوع میلگرد عرضی و خاموت 

تفاوت اصلی میان میلگردهای عرضی و خاموت در شکل و نحوه قرارگیری آن‌ها در سازه است. میلگردهای عرضی به صورت مستقیم و افقی در سازه قرار می‌گیرند و عمدتاً برای تقویت نیروهای برشی و خمشی استفاده می‌شوند، در حالی که میلگردهای خاموت به شکل حلقوی یا قابی در اطراف میلگردهای طولی قرار می‌گیرند و نقش آن‌ها بیشتر در جلوگیری از گسیختگی و افزایش پایداری میلگردهای طولی است. از این نوع میلگردها به عنوان نوعی مصالح محافظ استفاده می شود.

علاوه بر این، میلگردهای خاموت به دلیل شکل خاص خود، کارایی بیشتری در کنترل ترک‌ها و ارتعاشات دارند و در سازه‌های مقاوم در برابر زلزله بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در مقابل، میلگردهای عرضی معمولاً در تقویت عمومی سازه‌ها و افزایش مقاومت در برابر نیروهای برشی کاربرد دارند. به طور کلی، هر دو نوع میلگرد نقش حیاتی در افزایش مقاومت و ایمنی سازه‌های بتنی دارند، اما با توجه به نیازهای خاص هر پروژه، نوع و نحوه استفاده از آن‌ها متفاوت خواهد بود.

میلگرد خاموت چه نقشی را در سازه ایفا می‌کند؟

  • توزیع یکنواخت بار: میلگرد خاموت کمک می‌کند تا بارهای اعمال شده به سازه به صورت یکنواخت‌تر توزیع شوند. این ویژگی باعث کاهش تمرکز تنش در نقاط مختلف سازه شده و احتمال ترک خوردگی را کاهش می‌دهد.
  • افزایش مقاومت خمشی: با استفاده از میلگرد خاموت در ستون‌ها و تیرها، مقاومت خمشی سازه افزایش می‌یابد. این میلگردها کمک می‌کنند تا سازه بتواند در برابر نیروهای خمشی بیشتری مقاومت کند.
  • جلوگیری از کمانش: در ستون‌ها، میلگرد خاموت به جلوگیری از کمانش کمک می‌کند. کمانش پدیده‌ای است که در آن ستون تحت بار فشاری به طور ناگهانی تغییر شکل می‌دهد و ممکن است شکست بخورد. میلگرد خاموت با ایجاد پایداری بیشتر، از این پدیده جلوگیری می‌کند.
  • افزایش دوام سازه: استفاده از میلگرد خاموت می‌تواند دوام و عمر مفید سازه را افزایش دهد. این میلگردها به افزایش مقاومت در برابر خوردگی و سایر آسیب‌های محیطی کمک می‌کنند.
  • تسهیل در ساخت و ساز: میلگرد خاموت به ساخت و ساز ساده‌تر و کارآمدتر کمک می‌کند. این میلگردها به راحتی قابل نصب و جایگذاری هستند و زمان و هزینه‌های اجرایی را کاهش می‌دهند.

به طور کلی، میلگرد خاموت نقش حیاتی در افزایش مقاومت و دوام سازه‌های بتنی دارد و از اهمیت بالایی در صنعت ساختمان‌سازی برخوردار است.

وظیفه خاموت‌ها در ساختمان سازی چیست؟

خاموت، یکی از انواع میلگردهای استفاده شده در ساختمان سازی است که وظایف حیاتی در تقویت و پایدارسازی سازه‌های بتنی بر عهده دارد. این میلگردها به شکل‌های مختلفی چون خاموت ساده، آجدار و خمیده تولید می‌شوند و هر یک دارای کاربردهای ویژه‌ای هستند. نقش اصلی خاموت در ساختمان سازی جلوگیری از ترک خوردگی و شکست بتن و افزایش مقاومت برشی سازه‌ها است.

  • خاموت ها باعث شکل پذیر بهتر ساختمان می شوند. 
  • استفاده از خاموت باعث می شود که در هنگام بتن ریزی از حرکت آرماتور اصلی جلوگیری شود.
  • استفاده از میلگرد خاموت باعث می شود تا میله های طولی در حین ساخت و ساز محافظت شود. 
  • باعث افزایش مقاومت فشاری ستون می شود.

وظیفه میلگرد در ساختمان سازی چیست؟

  • جلوگیری از جمع شدگی و ترک در بتن
  • تحمل نیروهای برشی و لنگرهای منفی در تکیه‌گاه‌های تیر
  • وظیفه در یک راستا قرار دادن آماتورهای عمودی یا طولی در بتن ریزی دیوارها و دال‌ها و یا میان دو سفره آماتور

تفاوت نحوه چینش میلگرد و خاموت در ساختمان

در ساختمان سازی میلگرد و خاموت به عنوان عناصر کلیدی در تقویت سازه‌های بتنی استفاده می‌شوند. این دو نوع میلگرد با توجه به وظایف مختلفی که دارند، به صورت متفاوتی در سازه‌ها چیده می‌شوند. در اینجا به بررسی تفاوت نحوه چینش میلگرد و خاموت در ساختمان می‌پردازیم.

نحوه چینش میلگردها

  1. میلگردهای طولی: این میلگردها به صورت طولی در امتداد محورهای اصلی سازه مانند تیرها و ستون‌ها قرار می‌گیرند. میلگردهای طولی به توزیع نیروهای کششی و فشاری در سازه کمک می‌کنند.
  2. میلگردهای عرضی: این میلگردها به صورت عمود بر میلگردهای طولی قرار می‌گیرند و به افزایش مقاومت برشی و جلوگیری از ترک‌خوردگی بتن کمک می‌کنند.

نحوه چینش خاموت‌ها:

  1. خاموت‌های ستون: این خاموت‌ها به صورت حلقه‌ای یا مستطیلی در اطراف میلگردهای طولی ستون قرار می‌گیرند. فاصله بین خاموت‌ها بسته به نیاز سازه و بارهای وارده متفاوت است. خاموت‌های ستون به تحمل نیروهای برشی و جلوگیری از کمانش میلگردهای طولی کمک می‌کنند.
  2. خاموت‌های تیر: در تیرها نیز خاموت‌ها به صورت حلقه‌ای یا مستطیلی در اطراف میلگردهای طولی قرار می‌گیرند. این خاموت‌ها به توزیع نیروهای برشی و جلوگیری از ترک‌خوردگی تیر کمک می‌کنند.

تفاوت‌های اصلی در نحوه چینش

  1. جهت قرارگیری: میلگردهای طولی به صورت طولی در امتداد محورهای اصلی سازه قرار می‌گیرند، در حالی که خاموت‌ها به صورت عرضی و عمود بر میلگردهای طولی چیده می‌شوند.
  2. وظایف مختلف: میلگردهای طولی وظیفه افزایش مقاومت کششی بتن را بر عهده دارند، در حالی که خاموت‌ها برای افزایش مقاومت برشی و جلوگیری از ترک‌خوردگی بتن به کار می‌روند.
  3. شکل و فرم: میلگردها به صورت مستقیم و طولی استفاده می‌شوند، در حالی که خاموت‌ها به شکل‌های حلقه‌ای یا مستطیلی خمیده می‌شوند تا به طور مناسب در اطراف میلگردهای طولی قرار گیرند.

نتیجه‌ گیری

تفاوت‌های مهمی بین نحوه چینش میلگرد و خاموت در سازه‌های بتنی وجود دارد که هر کدام نقش و وظیفه خاصی در تقویت و پایداری سازه ایفا می‌کنند. میلگردها برای تقویت مقاومت کششی و خاموت‌ها برای تقویت مقاومت برشی و جلوگیری از ترک‌خوردگی بتن استفاده می‌شوند. استفاده صحیح و دقیق از این دو نوع میلگرد در مراحل مختلف ساخت و ساز، از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند به بهبود استحکام و دوام سازه کمک شایانی کند.