مشخص نمودن استاندارد های نبشی و ناودانی

۱۵:۵۶ - ۱۴۰۳/۰۴/۰۴
تعیین استانداردهای نبشی و ناودانی (انواع پروفیل‌های فلزی مورد استفاده در ساخت و ساز) فرآیندی پیچیده است که توسط سازمان‌های استاندارد ملی و بین‌المللی انجام می‌شود.

فهرست مطالب 

مشخص کردن استانداردهای نبشی و ناودانی چگونه انجام می شود؟

BS برای نبشی و ناوداتی

استانداردهای ملی ایران (ISIRI) برای نبشی و ناودانی

مشخص کردن استانداردهای نبشی و ناودانی چگونه انجام می شود؟

تعیین استانداردهای نبشی و ناودانی (انواع پروفیل‌های فلزی مورد استفاده در ساخت و ساز) فرآیندی پیچیده است که توسط سازمان‌های استاندارد ملی و بین‌المللی انجام می‌شود. این استانداردها به منظور اطمینان از کیفیت، ایمنی، و قابلیت تبادل‌پذیری محصولات در صنایع مختلف تعیین می‌شوند. مراحل کلی تعیین این استانداردها به شرح زیر است:

تعریف نیازها و الزامات

جمع‌آوری اطلاعات و نیازهای صنعت: با توجه به نیازهای مختلف صنعتی، اطلاعات اولیه جمع‌آوری می‌شود. این نیازها شامل ابعاد، مشخصات مکانیکی و شیمیایی، و کاربردهای مختلف است. بررسی استانداردهای موجود، مطالعه و بررسی استانداردهای موجود در سطح ملی و بین‌المللی مانند استانداردهای ASTM، DIN، BS و ISO.

تدوین پیش‌نویس استاندارد

تشکیل کمیته‌های فنی، شامل کارشناسان، مهندسان، تولیدکنندگان و نمایندگان صنعتی. تهیه پیش‌نویس اولیه، بر اساس نیازها و اطلاعات جمع‌آوری شده، پیش‌نویس اولیه استاندارد تهیه می‌شود.

مشاوره و بازنگری

مشاوره عمومی و تخصصی، پیش‌نویس تهیه شده برای نظرخواهی به مراجع ذینفع و متخصصان ارسال می‌شود. بازنگری و اصلاح نظرات و پیشنهادات جمع‌آوری و بررسی می‌شود و پیش‌نویس استاندارد بر اساس آن‌ها اصلاح می‌شود.

تصویب نهایی

بررسی نهایی و تأیید کمیته‌های فنی پیش‌نویس نهایی توسط کمیته‌های فنی مورد بررسی و تأیید قرار می‌گیرد. تصویب و انتشار، استاندارد نهایی توسط سازمان مربوطه تصویب و منتشر می‌شود.

اجرا و نظارت   

آموزش و ترویج آموزش‌های لازم به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در مورد استانداردهای جدید ارائه می‌شود. نظارت و ارزیابی، نظارت بر اجرای استانداردها در مراحل تولید و مصرف و ارزیابی کیفیت محصولات.

بازنگری دوره‌ای

 به‌روزرسانی استانداردها: استانداردها به صورت دوره‌ای بازنگری و به‌روزرسانی می‌شوند تا با تغییرات فناوری و نیازهای جدید هماهنگ باشند. استانداردهای بین‌المللی معروف برای نبشی و ناودانی: ASTM ، استانداردهای آمریکایی برای مواد و آزمایش‌ها. DIN: استانداردهای آلمانی برای صنعت. BS: استانداردهای بریتانیایی. ISO: سازمان بین‌المللی استانداردسازی.

 استانداردهای ملی ایران

استانداردهای ملی ایران (ISIRI): که توسط سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تدوین و منتشر می‌شوند. این فرآیندها تضمین می‌کنند که محصولات تولیدی دارای کیفیت و ایمنی مطلوب بوده و قابلیت استفاده در پروژه‌های مختلف را داشته باشند.

استاندارد ASTm برای نبشی و ناودانی

استاندارد ASTM (American Society for Testing and Materials) برای نبشی و ناودانی مشخصات فنی و الزامات مربوط به این محصولات فلزی را تعیین می‌کند. این استانداردها شامل جزئیات مختلفی از جمله ابعاد، خواص مکانیکی و شیمیایی، و روش‌های آزمون است. مهم‌ترین استانداردهای ASTM برای نبشی و ناودانی به شرح زیر هستند:

استاندارد ASTM A36

عنوان کامل: "Standard Specification for Carbon Structural Steel"

کاربرد: این استاندارد برای فولادهای کربنی ساختاری استفاده می‌شود که معمولاً در نبشی و ناودانی‌های فولادی به کار می‌رود.

مشخصات فنی: ترکیب شیمیایی، شامل مقدار کربن، منگنز، فسفر، گوگرد و سیلیسیم.

خواص مکانیکی: حداقل مقاومت کششی، مقاومت تسلیم و درصد ازدیاد طول.

کاربردها: استفاده در سازه‌های فولادی مانند ساختمان‌ها، پل‌ها و سایر سازه‌های مهندسی.

استاندارد ASTM A992

عنوان کامل: "Standard Specification for Structural Steel Shapes"

کاربرد: برای پروفیل‌های فولادی ساختاری شامل تیرآهن، ناودانی و نبشی.

مشخصات فنی ، ترکیب شیمیایی کنترل دقیق‌تری بر مقدار کربن، منگنز، فسفر، گوگرد و سایر عناصر آلیاژی.

 خواص مکانیکی: مقاومت تسلیم بالاتر (حداقل 50 ksi) و مقاومت کششی بین 65 تا 80 ksi.

 کاربردها: بیشتر در ساختارهای فولادی بزرگ و سنگین مانند ساختمان‌های بلندمرتبه و پل‌ها.

استاندارد ASTM A6/A6M

عنوان کامل: "Standard Specification for General Requirements for Rolled Structural Steel Bars, Plates, Shapes, and Sheet Piling"

کاربرد: شامل الزامات عمومی برای محصولات فولادی نورد شده که شامل نبشی و ناودانی نیز می‌شود.

مشخصات فنی، ابعاد و تلورانس‌ها تعیین تلورانس‌های ابعادی و انحرافات مجاز. شرایط سطحی شرایط سطحی و پذیرش عیوب. روش‌های آزمون امل روش‌های آزمون مکانیکی و شیمیایی.

استاندارد ASTM A709

عنوان کامل: "Standard Specification for Structural Steel for Bridges"

کاربرد: برای فولادهای ساختاری مورد استفاده در پل‌ها.

مشخصات فنی، ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی، بیه به ASTM A992 اما با الزامات ویژه‌ای برای مقاومت در برابر خستگی و ضربه. مخصوصاً برای پل‌های فولادی و سازه‌های مشابه.

استاندارد ASTM A500

"Standard Specification for Cold-Formed Welded and Seamless Carbon Steel Structural Tubing in Rounds and Shapes"

کاربرد: برای پروفیل‌های سازه‌ای سرد نورد شده که شامل نبشی و ناودانی نیز می‌شود.

مشخصات فنیترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی: مشابه ASTM A36 اما برای محصولات سرد نورد شده.

کاربردها استفاده در سازه‌های فولادی سبک و متوسط. این استانداردها کمک می‌کنند تا تولیدکنندگان و مهندسان سازه بتوانند از مشخصات فنی دقیق و قابل اعتمادی برای طراحی و تولید محصولات خود استفاده کنند و اطمینان حاصل کنند که محصولات تولیدی دارای کیفیت و ایمنی لازم هستند.

BS برای نبشی و ناوداتی

استانداردهای بریتانیایی (BS) نیز مشخصات فنی و الزامات مربوط به نبشی و ناودانی را تعیین می‌کنند. این استانداردها به طور جامع و دقیق، جزئیات مربوط به ابعاد، خواص مکانیکی، ترکیب شیمیایی و روش‌های آزمون این محصولات را پوشش می‌دهند. مهم‌ترین استانداردهای BS برای نبشی و ناودانی به شرح زیر هستند:

استاندارد BS EN 10025

عنوان کامل: "Hot rolled products of structural steels"

 کاربرد: این استاندارد برای فولادهای ساختاری نورد گرم استفاده می‌شود که شامل نبشی و ناودانی نیز می‌شود.

ترکیب شیمیایی: تعیین مقدار کربن، منگنز، فسفر، گوگرد و سایر عناصر آلیاژی.

  خواص مکانیکی: حداقل مقاومت کششی، مقاومت تسلیم و درصد ازدیاد طول.

 گریدها: شامل گریدهای مختلفی مانند S235، S275، S355 که هر کدام خواص مکانیکی و ترکیب شیمیایی متفاوتی دارند.

کاربردها: استفاده در سازه‌های فولادی مانند ساختمان‌ها، پل‌ها و سایر سازه‌های مهندسی.

استاندارد BS 4-1

عنوان کامل: "Structural Steel Sections - Part 1: Specification for hot-rolled sections"

کاربرد: این استاندارد شامل نبشی‌ها و ناودانی‌های نورد گرم می‌شود.

ابعاد و تلورانس‌ها: تعیین ابعاد مقاطع و تلورانس‌های مجاز برای نبشی و ناودانی.

خواص مکانیکی: شامل مشخصات مکانیکی مورد نیاز مانند مقاومت تسلیم و مقاومت کششی.

ترکیب شیمیایی: تعیین مقادیر مجاز برای عناصر شیمیایی مختلف.

کاربردها: استفاده در ساختارهای فولادی عمومی و مهندسی عمران.

استاندارد BS EN 10279

"Hot rolled steel channels - Tolerances on shape, dimensions and mass"

کاربرد: این استاندارد برای ناودانی‌های نورد گرم استفاده می‌شود.پ

ابعاد و تلورانس‌ها: تعیین تلورانس‌های ابعادی و شکل مقاطع ناودانی.

خواص مکانیکی: شامل مشخصات مکانیکی مورد نیاز.

کاربردها: استفاده در سازه‌های فولادی عمومی و صنعتی.

استاندارد BS EN 10056

"Structural Steel Equal and Unequal Leg Angles"

 کاربرد: این استاندارد برای نبشی‌های با بال‌های مساوی و نامساوی نورد گرم استفاده می‌شود.

 مشخصات فنی:

ابعاد و تلورانس‌ها: تعیین تلورانس‌های ابعادی و شکل نبشی‌ها.

 خواص مکانیکی: شامل مشخصات مکانیکی مورد نیاز.

ترکیب شیمیایی: تعیین مقادیر مجاز برای عناصر شیمیایی مختلف.

کاربردها: استفاده در ساختارهای فولادی عمومی و مهندسی عمران.

استاندارد BS 5950

عنوان کامل: "Structural use of steelwork in building"

کاربرد: این استاندارد به طراحی و استفاده سازه‌های فولادی در ساختمان‌ها می‌پردازد.

مشخصات فنی:

طراحی و محاسبات: شامل راهنمایی‌های طراحی و محاسبات سازه‌های فولادی.

روش‌های آزمون: تعیین روش‌های آزمون برای ارزیابی کیفیت و ایمنی سازه‌ها.

کاربردها: استفاده در طراحی و ساخت ساختمان‌های فولادی.

این استانداردها کمک می‌کنند تا تولیدکنندگان و مهندسان سازه بتوانند از مشخصات فنی دقیق و قابل اعتمادی برای طراحی و تولید محصولات خود استفاده کنند و اطمینان حاصل کنند که محصولات تولیدی دارای کیفیت و ایمنی لازم هستند.

استانداردهای ملی ایران (ISIRI) برای نبشی و ناودانی

استانداردهای ملی ایران (ISIRI) برای نبشی و ناودانی شامل مشخصات فنی، الزامات، و روش‌های آزمون این محصولات فولادی است. این استانداردها توسط سازمان ملی استاندارد ایران تدوین و منتشر می‌شوند تا کیفیت و ایمنی این محصولات در بازار داخلی تضمین شود. برخی از مهم‌ترین استانداردهای ISIRI برای نبشی و ناودانی عبارتند از:

استاندارد ملی ایران شماره 13968

پروفیل های نورد گرم فولادی – مشخصات" این استاندارد برای پروفیل‌های نورد گرم فولادی از جمله نبشی و ناودانی استفاده می‌شود. تعیین ابعاد مقاطع و تلورانس‌های مجاز برای نبشی و ناودانی. شامل مشخصات مکانیکی مورد نیاز مانند مقاومت تسلیم و مقاومت کششی. تعیین مقادیر مجاز برای عناصر شیمیایی مختلف. استفاده در ساختارهای فولادی عمومی و مهندسی عمران.

استاندارد ملی ایران شماره 13655

 "نبشی‌های فولادی نورد گرم – مشخصات" این استاندارد برای نبشی‌های فولادی نورد گرم استفاده می‌شود. تعیین تلورانس‌های ابعادی و شکل نبشی‌ها. شامل مشخصات مکانیکی مورد نیاز. تعیین مقادیر مجاز برای عناصر شیمیایی مختلف. استفاده در ساختارهای فولادی عمومی و مهندسی عمران.

استاندارد ملی ایران شماره 4477

با نام "فولاد ساختمانی – نورد گرم – نبشی بال مساوی و نامساوی" این استاندارد برای نبشی‌های بال مساوی و نامساوی نورد گرم استفاده می‌شود. تعیین تلورانس‌های ابعادی و شکل نبشی‌ها. شامل مشخصات مکانیکی مورد نیاز. تعیین مقادیر مجاز برای عناصر شیمیایی مختلف. استفاده در ساختارهای فولادی عمومی و مهندسی عمران.

استاندارد ملی ایران شماره 13959

با نام "ناودانی‌های فولادی نورد گرم – مشخصات" این استاندارد برای ناودانی‌های فولادی نورد گرم استفاده می‌شود. تعیین تلورانس‌های ابعادی و شکل ناودانی‌ها. شامل مشخصات مکانیکی مورد نیاز. تعیین مقادیر مجاز برای عناصر شیمیایی مختلف. استفاده در ساختارهای فولادی عمومی و صنعتی.

استاندارد ملی ایران شماره 3277

"ورق‌های فولادی ساختمانی – مشخصات" این استاندارد برای ورق‌های فولادی ساختمانی استفاده می‌شود که ممکن است در ساخت نبشی و ناودانی نیز مورد استفاده قرار گیرد. تعیین تلورانس‌های ابعادی و شکل ورق‌ها. شامل مشخصات مکانیکی مورد نیاز. تعیین مقادیر مجاز برای عناصر شیمیایی مختلف. استفاده در ساختارهای فولادی عمومی و صنعتی.

استاندارد ملی ایران شماره 4478 

"تیرآهن‌های نورد گرم فولادی – مشخصات" این استاندارد برای تیرآهن‌های فولادی نورد گرم استفاده می‌شود که می‌تواند شامل ناودانی‌های بزرگتر نیز باشد. تعیین تلورانس‌های ابعادی و شکل تیرآهن‌ها. شامل مشخصات مکانیکی مورد نیاز. تعیین مقادیر مجاز برای عناصر شیمیایی مختلف. استفاده در ساختارهای فولادی عمومی و صنعتی.

منابع و مراجع

سازمان ملی استاندارد ایران: تمامی استانداردهای ملی ایران از طریق این سازمان تدوین و منتشر می‌شوند. برای دسترسی به متن کامل استانداردها می‌توان به وب‌سایت رسمی این سازمان مراجعه کرد. این استانداردها به مهندسان و تولیدکنندگان کمک می‌کنند تا از کیفیت و ایمنی محصولات خود اطمینان حاصل کنند و مطمئن شوند که محصولات تولیدی با استانداردهای ملی و بین‌المللی همخوانی دارند.