وال پست در ساخت و ساز
فهرست مطالب
وال پست چیست؟ آشنایی با مزایا و روش اجرای آن
وادار یا وال پست‌ها به چه مقاطعی گفته می‌شود؟
بررسی کاربرد وال پست
اگر از وال پست استفاده نشود چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
انواع وال پست به کار رفته در ساختمان‌ها چیست؟
بررسی انواع وال پست بر اساس مصالح تشکیل دهنده
وال پست چیست؟ آشنایی با مزایا و روش اجرای آن
وال پست که در دنیا ساختمان سازی به نام وادار نیز شناخته می‌شود یکی از مهم ترین مقاطع در این صنعت به شمار می‌آید. استفاده از این روش می‌تواند مقاومت انواع سازه چه بتنی و چه فلزی را در برابر تنش‌های مختلف مثل زلزله افزایش دهد. به همین دلیل استفاده از این روش در هنگام ساخت و ساز اهمیت زیادی دارد. در کل می‌توان گفت رواداری میلگرد روشی خوب و مناسب برای افزایش مقاومت سازه در برابر تنش‌ها است. به همین دلیل برای استفاده از این تکنیک معمولا میلگرد را رواداری می‌کنند.
دقت داشته باشید با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران و همینطور بیشتر شهرهای کشور، احتمال بروز زلزله بیشتر از سایر مکان‌ها است. به همین دلیل و با عنایت به این موضوع، استفاده از وادارها برای افزایش مقاومت سازه واجب الاجرا است. در ادامه‌‌ی محتواهای همکار آهن با وال پست بیشتر آشنا خواهید شد.
وادار یا وال پست‌ها به چه مقاطعی گفته می‌شود؟
وادارها یا وال پست‌ها نوعی مقطع فولادی هستند که برای ساخت انواع کلاف‌ها به شکل افقی یا قائم از آن‌ها استفاده می‌شوند. توجه داشته باشید وادارها به جهت افزایش مقاومت سازه در برابر انواع تنش‌های محیطی و نیروهای وارده بر سازه مثل بادهای شدید به کار گرفته می‌شوند. همچنین این وادارها تیغه‌های بیرونی ساختمان را به اسکلت و بنده‌ی سازه متصل می‌کنند. این نوع مقاطع فولادی میان قاب‌های سازه را نیز به بدنه‌ی ساختمان اتصال می‌دهند تا در برابر تنش‌ها مقاومت سازه افزایش یابد.
یکی از اصلی ترین مفاهیمی که باید بدانید، مفهوم میانقاب است. نوعی دیوار که به نام سازه‌ای یا غیر سازه‌ای شناخته می‌شوند و همینطور بر اساس اتصال یا عدم اتصال به سازه نامگذاری می‌شوند. اگر میانقاب‌ها به سازه متصل باشند به آن‌ها دیوار سازه‌ای و اگر متصل نباشند به آن‌ها دیوار غیر سازه‌ای گفته می‌شود. از این دسته از دیوارها در وال پست استفاده‌ی زیادی می‌شود. دسته‌ی دیگر از دیوارها هستند که اجرای آن‌ها خارج از قاب سازه انجام می‌گیرد و به آن‌ها تیغه گفته می‌شود. توجه کنید این مفهوم به معنای ضخامت دیوار نیست و منحصرا به دیوارهای خارج از سازه اختصاص می‌یابد.
بررسی کاربرد وال پست
یکی از اصلی ترین کاربردهای مقاطع فولادی در ساخت میانقاب‌ها است. این امر باعث می‌شود که مقاومت سازه در برابر انواع تنش‌ها افزایش یابد. البته باید گفت که وادارها تنها در این مورد نیست که کاربری خواهند داشت؛ بلکه در موارد دیگر مثل ساخت تیغه‌های سازه‌ای نیز از آن‌ها استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که از این مقاطع فولادی برای نگهداری درب و پنجره نیز استفاده می‌شود. کاربرد این مقطع برای نگهداری درب و پنجره به عنوان عایق در نمای بیرونی سازه و تاسیسات ساختمانی است. توجه داشته باشید با به کارگیری وال پست می‌توان نیروهای حاصل از زلزله را تا حد زیادی کاهش داد تا احتمال ریختن مصالح کاهش یابد.
مورد دیگری که در رابطه با واداری باید گفت این است که وادار دیوار و اطراف پنجره فشارهای ناشی از نیروی باد یا زلزله را در بخش‌های بیرونی سازه و دیوار را بین اعضای خارجی سازه تقسیم می‌کند. توجه داشته باشید در برخی موارد که قدمت سازه بسیار زیاد باشید و سیا اگر سازه در مناطقی باشد که در معرض زلزله و فشارهای دیگر طبیعی قرار داشته باشد، احتمال ترک خوردن بتن و دیوارها زیاد است به همین خاطر استفاده از وال پست در این شرایط احتمال بروز ترک‌ها را کاهش می‌دهد.
اگر از وال پست استفاده نشود چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
توجه داشته باشید اگر مقاومت سازه برای شما در اولویت است پس حتما باید از وادار استفاده کنید. عدم استفاده از این مقطع طولی و سا استفاده‌ی نادرست از آن در هنگام ساخت و ساز مقاومت ساختمان را به شدت کاهش می‌دهد. پس در این شرایط سازه و ساختمان در برابر زلزله و کوچکترین نیروی خارجی، آسیب پذیر خواهد شد و همین امر باعث می‌شود کوچکترین ضربه به سازه باعث ترک خوردن و ریزش دیوار می‌شود. در ادامه به بررسی انواع وال پست‌های ساختمانی می‌پردازیم. پس با همکار آهن همراه شوید.
انواع وال پست به کار رفته در ساختمان‌ها چیست؟
توجه کنید که وال پست‌ها دارای انواع و اقسام گوناگونی هستند که می‌توان هر کدام از آن‌ها را در دسته‌های جدا تقسیم بندی کرد. در این بخش قصد داریم انواع وادارها را بر اساس نحوه‌ی قرارگیری آن‌ها در سازه و مصالح تشکیل دهنده بررسی کنیم.
وادار قائم
این دسته از وادارها به نام وال پست دیوار نیز شناخته می‌شوند. توجه داشته باشید این دسته از مقاطع، ظاهری شبیه به H دارد و به همین خاطر می‌تواند بلوک و آجرها را به صورت قائم و موازی با ستون‌های سازه در جای درست خود قرار دهد. توجه کنید که وادارهای قائم انواع متنوع و مختلفی دارند. این مورد را در نظر داشته باشید که از بین این وادارهای قائم، می‌توان از وادار قائم میانی برای اجرا در طول دیوار و مدل‌های کناری استفاده کرد.
وادارهای افقی
توجه داشته باشید کمه این دسته از محصولات و مقاطع می‌تواند دیوارهای سازه را از قاب‌ها جدا کند. اگر در نظر داشته باشید که طول دیوارهای آزاد در سازه یعنی دیوارهایی که به مکانی اتصال نداشته باشند را کاهش دهید، لازم است از وادار افقی در اسکلت سازه بهره ببرید. توجه داشته باشید این دسته از وادارها برای کاهش طول تا 3.5 متر به کار برده می‌شود.
دقت کنید که در هنگام ساخت سازه، فاصله‌ی تیرک تا ستون نباید از 1 متر بیشتر باشد. از این نوع وال پست برای نگهداری تیرک در جای خود استفاده می‌شود. اگر فاصله‌ی تیرک تا ستون از 1 متر بیشتر شود، در این شرایط شکل تیرک تغییر خواهد کرد و در مراحل بعد، ساخت سازه دچار مشکل می‌شود.
وادار ترکیبی
در بعضی از شرایط و با تشخیص مهندس ناظر، برای افزایش مقاومت سازه باید از دو نوع وادرای عمودی و افقی استفاده شود. به همین دلیل اسم این نوع واداری را ترکیبی گذاشته اند. اگر این نوع واداری به درستی اجرا شود، یکپارچگی مطلوب برای سازه ایجاد می‌شود. توجه داشته باشید، واداری ترکیبی بهتر از اجرای دو نوع واداری قبلی به صورت جدا گانه است. زیرا در این شرایط صرفه جویی در هزینه و همینطور نیروی کار صورت می‌گیرد.
بررسی انواع وال پست بر اساس مصالح تشکیل دهنده
باید به این نکته اشاره کنیم که مصالح مورد استفاده در ساخت و تولید وادار با یکدیگر متفاوت خواهد بود. پس شناسایی انواع این مصالح و کارای آن‌ها اهمیت بالایی دارد. وال پست‌ها از نظر مصالح مورد استفاده در ساختار به سه دسته‌ی فلزی، بتن آرمه و مش تقسیم بندی می‌شوند. هر کدام از این وادارها نیز خودشان از انواع مختلفی ساخته شده اند که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
وال پست فلزی چیست؟
همانطور که در بخش قبل گفتیم، وادارهای فلزی داری چند نوع متفاوت هستند و هر کدام از آن‌ها بسته به متریال به کار در ساختارشان، متفاوت خواهند بود. همچنین این دسته از وادارها مقاومت خاصی به سازه می‌دهند که در ادامه هر کدام از آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
1) وادار ساخته شده با استفاده از تیرآهن IPE
توجه داشته باشید این دسته از وادارها به علت استفاده از تیرآهن در ساختار خود وزنی سبک دارند. این دسته از وال پست‌ها ظاهری شبیه به i انگلیسی دارند. واداری که با این تیرآهن ساخته می‌شود، بسیار پرکاربرد است. یان دسته از مقاطع فولادی به علت ساختاری که دارند مقاومت سازه را تا حد زیادی افزایش می‌دهند.
2) وادار تولیدی با قوطی یا باکس فولادی
این دسته از وادارها با توجه به درخواستی که کارفرما دارد، در طول‌های مختلف تولید می‌شود. همچنین این وادار با مقطعی از جنس باکس فولاد تولید می‌شود. باید این نکته را گفت که 2 روش پرکاربرد در ساخته سازه یعنی نورد گرم و نورد سرد، در ساخت باکس‌های فولادی این دسته از وال پست‌ها به کار گرفته می‌شوند. وال پست باکس فولادی می‌تواند با استفاده از اتصال جوشی یا سیم پیچ نیز اجرا شود. در این روش تکیه گاه مناسبی برای مهار شدن دیوارهای خارجی ایجاد می‌شود.
3) وال پست ساخته شده با استفاده از ناودانی
این دسته از وادارها نقش بسیار مهم و ضروری در هنگام ساخت سازه برای افزایش مقاومت دارند. از کاربردهای مهم این دسته از وال پست‌ها می‌توان به کنترل حرکت دیوارها از محور اصلی خود، اشاره کرد. وادار ناودانی را می‌توان به صورت منقطع یا ممتد در سازه استفاده کرد. توجه داشته باشید انتخاب کردن هر کدام از این روش‌ها به نوع هدف بستگی دارد. به عنوان مثال برای سازه‌هایی که مقاومت آن‌ها چندان بالا نیز از وادار منقطع استفاده می‌شود. در مقابل برای سازه‌هایی با مقاومت بسیار بالا مانند بیمارستان‌ها، مراکز درمانی و دانشگاه‌ها از وادار ناودانی، نوع ممتد بهره گرفته می‌شود.
4) وادار ساخته شده با استفاده از نبشی
معمولا برای اینکه وال پست را با نبشی بسازند، از نبشی با سایز 4 یا 5 سانتی متر استفاده می‌شود. این دسته از وادار نیز به کنترل حرکت خارج از محور دیوارهای سازه کمک می‌کند. از دو عدد ورق که با زاویه‌ی 90 درجه قرار گرفته اند ساخته می‌شود. مورد مهمی که برای این دسته از وادارها باید بدانید این است؛ برای اجرای این نوع از وال پست‌ها می‌توان از اتصال 2 تا 4 نبشی و همچنین اتصال وادار قائم به آن‌ها بهره گرفت.
وال پست بتن آرمه چیست؟
هنگامی که از بتن برای مهار کردن دیوارهای یک سازه بهره گرفته می‌شود؛ به آن وادار بتن آرمه گفته می‌شود. لازم به ذکر است که این روش یکی از پرهزینه ترین راهکارها برای مقاوم سازی سازه شناخته می‌شود. توجه داشته باشید اگر هدف شما استفاده از این نوع واداری برای سازه است باید حتما تایید از مهندس ناظر برای اجرای آن را بگیرید. اجرا کردن این نوع واداری پیچیدگی و دشواری خاص خود را دارد؛ اما در برخی از شرایط برای ساختمان‌های تایید شده از طرف مهندس، بهترین نتیجه را در بر خواهد داشت.
وال پست ساخته شده از مش یا وال مش
این نوع واداری یکی نوع وال پست جدید و مدرن به حساب می‌آید. این دسته از وادار با استفاده از نوع خاصی از توری مش از جنس فایبر گلاس، پلاستر گچی یا سیمان بر روی دیوارهای سازه اجرا و نصب می‌شود. این دسته از وادار برای مهار و کنترل کردن دیوارهای غیر سازه‌ای یعنی دیوارهایی که به سازه متصل نیستند استفاده می‌شود.