مقدار میلگرد در زیربنا
فهرست مطالب
برای صد متر زیربنای چه تعداد میلگرد زیربنا لازم است؟
برای محاسبه‌ی تعداد میلگرد در صد متر زیربنا چه اطلاعاتی لازم است؟
تعریف متره در ساخت سازه
محاسبه‌ی مقدار میلگرد مصرفی برای ساخت ساختمان و سازه
مقدار میلگرد مصرفی برای انواع اسکلت ساختمانی
برای صد متر زیربنای چه تعداد میلگرد زیربنا لازم است؟
توجه داشته باشید که در حین عملیات ساخت و ساز توجه به مقدار میلگرد مورد استفاده در زیربنای ساختمان امری مهم و ضروری است. این امر باعث میشود که در آینده از کمبود میلگرد جلوگیری شود. از طرفی، تخمین تعداد میلگرد، هزینه‌های ساخت و ساز را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. به همین علت قبل از اقدام برای ساخت و ساز باید حتما تعداد میلگرد در زیربنا را به طور کامل و دقیق تخمین بزنید.
توجه کنید که محاسبه‌ی این محصول در هر سازه به عوامل مختلفی بستگی دارد. یکی از این عوامل ابعاد، ارتفاع و طول سازه است. نوع سازه نیز یکی از فاکتورهای مهم و ضروری در تخمین تعداد میلگرد مصرفی برای زیر بنا می‌باشد. استانداردهای بین المللی برای احداث سازه و نوع میلگرد مصرفی نیز از دیگر موارد مهم و ضروری در ساخت سازه محسوب میشود.
برای محاسبه‌ی تعداد میلگرد در صد متر زیربنا چه اطلاعاتی لازم است؟
برای اینکه مقدار دقیق میلگرد در پروژه‌های خود را محاسبه کنید لازم است که با یک مهندس معمار یا مهندس ناظر پروژه مشورت داشته باشید تا راهنمایی‌های لازم در این زمینه را در اختیار شما قرار دهد. توجه داشته باشید برای اطلاع از نحوه‌ی محاسبه باید به 5 مورد زیر تسلط کافی داشته باشید.
نوع سازه‌ای قصد ساختن آن را دارید
توجه داشته باشید نوع کاربری ساختمان یعنی تجاری، مسکونی، پل یا نوتل تاثیر به سزایی در تعیین مقدار میلگرد در زیربنا هستند. حالا در این شرایط باید بدانید که هر کدام از این سازه‌ها چه مقدار میلگرد مصرف می‌کنند؛ مصرف کدام یک بیشتر است و برای ساخت کدام یک می‌توانید میلگرد کمتری به کار ببرید. توجه به این مورد بسیار مهم و ضروری است زیرا اگر نوع سازه را به درستی شناسایی نکنید؛ هزینه‌های زیادی را متقبل خواهید شد.
فرض کنید می‌خواهید یک سازه‌ای را بنا کنید که 12 طبقه داشته باشد و زیر بنای کلی آن 500 متر باشد. در این شرایط اگر بخواهید هر طبقه در حدود 60 یا 70 متر باشد باید میلگردهایی استفاده کنید که هم مقاومت سازه را بالا ببرند و هم برای ستون و سقف مناسب باشند. حتما این مورد را می‌دانید که سازه‌های امروزی ستون‌های بسیار بزرگ ندارند و معمار یا طراح ساختمان این بخش از سازه را به نوعی طراحی کرده است که زیبایی بصری و نمای واحد را از بین نبرد. به همین علت تعیین میزان میلگرد در زیربنا برای هر نوع سازه‌ای لازم است.
نوع بار وارد بر سازه
توجه به نوع بار وارد بر سازه از دیگر پارامترهای تعیین کننده در مقدار میلگرد مصرفی برای زیربنا است. بارهای مرده، بارهای زنده و پویا وزن‌هایی هستند که هر سازه‌ای باید تحمل کند. توجه داشته باشید بارهای زنده یا متغیر شامل مواردی مثل باد، باران و برف است. این موارد بسته به ناحیه‌ی جغرافیایی برای ساخت یک سازه در میزان آرماتور مصرفی نیز تاثیر گذار خواهد بود.
بارهای مرده یا همان بارهای مستقل به صورت پیوسته و مداوم به سازه وارد می‌شوند. این بارها تاثیر زیادی بر روی دیوارها، سقف، ستون و تیر کششی دارند. توجه داشته باشید بارهای مستقل عمدتا به میلگردهایی نیاز دارند که دارای مقاومت بالا باشند به همین خاطر نوع میلگرد مصرفی برای تحمل این گونه بارها مهم و ضروری است. بعد از اینکه نوع میلگرد مصرفی برای تحمل اینگونه بارها را محاسبه کردید، نوبت به تعیین مقدار میلگرد زیربنا میشود.
تعریف متره در ساخت سازه
متره یعنی برآورد مقدار مصالح مورد نیاز برای اجرای یک پروژه و همینطور مقدار مصالحی که بعد از پایان کار استفاده شده است؛ متره می‌گویند. در حقیقت در این تعریف ما مقداری مصالح برای ساخت سازه در اختیار داشتیم حالا می‌خواهیم ببینیم مقدار مصالح مصرفی بعد از ساخت آن سازه چقدر است. در ادامه باید گفت که متره به دو روش متره باز و متره بسته اندازه گیری و تعیین میشود. تحلیل نتایج و آمارهای بدست آمده از متره در یکسری از جدل‌های خاص تهیه و تنظیم میشود؛ به این دسته از جدول‌ها؛ صورت وضعیت گفته میشود. موردی که در هنگام ساخت سازه باید در نظر بگیرد، متره کردن مصالح است. انجام این کار تعیین مقدار میلگرد در زیربنا تا حد زیادی مشخص می‌کند. این تکنیک بر اساس در نظر گرفتن شرایط جغرافیایی، نوع سازه، نوع بارهای وارد بر آن، نحوه آرماتوربندی عمل می‌کند.
محاسبه‌ی مقدار میلگرد مصرفی برای ساخت ساختمان و سازه
در حالت کلی و به طور میانگین؛ مقدار میلگرد مصرفی در هر متر مربع از ساختمان؛ چیزی بین 60 تا 67 کیلوگرم در نظر گرفته میشود. زیرا کمتر از این مقدار باعث کاهش استحکام سازه میشود. در برخی از پروزه‌ها ممکن است مقدار میلگرد مصرفی از این تعداد بیشتر باشد در این شرایط باید به طور اصولی و درست برای هر بخش از سازه این مقادیر را در نظر گرفت. همانطور که گفته شد برای بررس دقیق این مورد باید به مقدار میلگرد مصرفی در فونداسیون، سقف و ستون توجه کرد.
مقدار میلگرد مصرفی برای ساخت سقف و ستون
محاسبه‌ی مقدار مصرفی میلگرد در زیربنا و همینطور در ساخت ستون و سقف؛ به نوع اسکلت سازه بستگی دارد. معمولا برای ساخت یازه‌هایی با اسکلت بتنی، به 12 تا 18 کیلوگرم میلگرد نیاز است. توجه داشته باشید این مقدار میلگرد برای ساخت ستون‌ها مناسب می‌باشد. مورد دیگری که توجه به آن ضروری است، نوع دال بتنی در سقف می‌باشد. اگر طراحی سازه به گونه‌ای باشد که برای اجرای سقف به دال دو طرفه نیاز شود، در این شرایط مقدار میلگرد مصرفی افزایش می‌یابد و چیزی حدود 60 تا 80 کیلوگرم میلگرد برای اجرای این طرح نیاز است. اگر طرح اجرای سقف به صورت دال بتنی توپر باشد، در این شرایط مقدار میلگردی که برای ساخت این بخش به کار گرفته میشود چیزی بین 10 تا 16 کیلو گرم در هر متر مربع است. برای اجرای سقف از نوع کامپوزیتی، به 8 تا 12 کیلوگرم میلگرد نیاز است. برای اجرای سقف از نوع تیرچه و بلوک این مقدار متغیر خواهد شد. چون اجرای اینگونه از سقف‌ها معمولا راحت‌تر امکان پذیر است؛ نیاز به میلگرد کمتر است و برای هر متر مربع 5 تا 7 کیلوگرم میلگرد نیاز است. پس در اینجا متوجه این مورد خواهیم شد که مقدار میلگرد در زیربنا به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد.
مقدار میلگرد مصرفی برای اجرای فونداسیون در سازه
در مقالات قبلی درباره‌ی اهمیت فونداسیون در سازه گفتیم؛ همانطور که می‌دانید فونداسیون وظیفه‌ی انتقال بارهای وارده بر سازه به زمین را دارد. این بخش ترکیبی از بتن و میلگرد می‌باشد. میلگردهایی که برای اجرای فونداسیون استفاده میشود ترکیبی از سه نوع میلگرد طولی، عرضی و تقویتی است. در حقیقت این سه نوع میلگرد در پی ریزی سازه به کار می‌رود. میلگردهای طولی فونداسیون در طول سازه و فونداسیون اجرا می‌شوند. در حقیقت این دسته از میلگردها وظیفه‌ی بالا رفتن سازه را بر عهده دارند و برای ساخت طبقات سازه، اول از این میلگرد استفاده میشود. میلگردهای طولی معمولا در دو ردیف بالا و پایین سازه کار گذاشته می‌شوند. برای محاسبه وزن میلگرد در زیربنا باید طول آن را بدانید و برای دانستن طول آن، طول محور پی و همینطور خمش ابتدا و انتهای میلگرد را در نظر بگیرید. پارامتر دیگری که برای اندازه گیری طول میلگرد در سازه لازم است، کاور نام دارد. کاور یا پوشش به فاصله‌ی میلگرد و بتن به منظور جلوگیری از زنگ زدگی گفته میشود. در ادامه‌ی به نحوه‌ی محاسبه‌ی طول میلگردهای عرضی و طولی می‌پردازیم:
( طول کاور به توان 2) - ( طول خمش میلگرد به توان 2 ) + طول محور پی = طول میلگرد
برای محاسبه‌ی وزن میلگردهای تقویتی استفاده شده در فونداسیون، باید طول میلگرد تقویتی که در پلان ساهز بدون خمش در نظر گرفته شده است را محاسبه کنید و سپس در وزن واحد طولی آن و تعداد آن در سازه ضرب کنید.
مقدار میلگرد مصرفی برای انواع اسکلت ساختمانی
بعد از اینکه مقدار میلگرد در زیربنا، ستون و سقف محاسبه شد، می‌توان با در نظر گرفتن نوع سازه مقدار میلگرد مصرفی در هر کدام از سازه‌های بتنی یا فلزی را بررسی کرد. محاسبه‌ی این مقدار تقریبی می‌باشد اما کمک بسیار زیادی برای اجرای بهتر هر بخش از سازه می‌کند. در ادامه‌ی محتوا قصد داریم به مقدار میلگرد مصرفی در هر کدام از این سازه‌ها اشاره کنیم.
مقدار میلگرد مصرفی در سازه‌هایی با اسکلت فلزی
در مورد سازه‌های فلزی باید گفت که در صورتی که اسکلت سازه با مهاربندی که برای استحکام سازه تعبیه شده است هم مرکز باشد، وزن میلگردی که برای این بخش استفاده میشود بدون احتساب آرماتور سقف، 40 تا 70 کیلوگرم در هر متر مربع است. اگر اسکلت فلزی سازه با مهاربند به کار برده شده هم مرکز نباشد فاین مقدار افزایش خواهد یافت و به 50 تا 75 کیلوگرم در هر متر مربع خواهد رسید. در این شرایط اگر زیربنای سازه 100 متر باشد وزن میلگرد در زیربنا بدون در نظرگرفتن وزن آرماتور سازه و هم مرکز نبودن مهاربند، 500 تا 700 کیلوگرم خواهد شد.
اگر اسکلت فلزی سازه دارای قاب خمشی متوسط و معمولی باشد، بدون اینکه وزن آرماتور بندی در سقف سازه اعمال شود، مقدار میلگرد مصرفی برای این شرایط، 65 تا 100 کیلوگرم در هر متر مربع خواهد بود. حالا اگر اسکلت فلزی سازه داری قاب خمشی خاص و ویژه باشد، بدون در نظر گرفتن وزن آرماتور سقف، این عدد بسیار بیشتر خواهد شد و به 75 تا 120 کیلوگرم در هر متر مربع خواهد رسید.
مقدار میلگرد مصرفی در سازه‌هایی با اسکلت بتنی
در سازه‌های بتنی محاسبه‌ی مقدار میلگرد مصرفی با آنچه در مورد اسکلت فلزی گفته شد تقاوت خواهد داشت. در صورتی که سازه‌ی بتنی دارای قاب خمشی و دیوار باشد در این صورت، و بدون در نظر گرفتن وزنی کلی آرماتور سازه، میلگرد مصرفی به ازای هر متر مربع چیزی حدود 35 تا 60 کیلوگرم خواهد بود. اگر سازه‌ی بتنی داری قاب خمشی متوسط باشد، در یان شرایط و باز هم بدونم در نظر گرفتن وزن کلی آرماتور موجود در سقف مقدار میلگرد در زیربنا برای هر متر مربع چیزی در حدود 40 تا 55 کیلوگرم در هر متر مربع خواهد بود. برای سازه بتنی که دارای قاب خمشی ویژه باشد و بدون لحاظ کردن وزن آرماتور سقف، میزان میلگردی که برای هر متر مربع در سازه به کار گرفته میشود بین 45 تا 75 کیلو گرم خواهد بود.
توجه کنید برای هر کدام از این سازه‌ها مقادیر گفته شده بدون در نظر گرفتن وزن کلی آرماتورهای کار شده در سقف است. اگر بخواهیم وزن آرماتورهای سقف را تیز لحاظ کنیم، قطعا مقدار این میلگردها بیشتر خواهد شد. باید گفت که بهتر است مقدار میلگرد مصرفی هر بخش سازه بدون در نظر گرفتن وزن سایر بخش‌ها محاسبه شود تا مقادیر میلگرد و وزن ان‌ها دقیق باشد.