تفاوت کوپلر و اورلپ
فهرست مطالب
بررسی تفاوت‌های اتصال کوپلر و اورلپ
اتصال با کوپلر چیست؟
در ساخت سازه چرا از روش‌های اتصالی متفاوتی استفاده می‌شود؟
با تفاوت اتصال کوپلر و اورلپ آشنا شوید
بررسی تفاوت‌های اتصال کوپلر و اورلپ
دانستن تفاوت اورلپ و کوپلر می‌تواند یکی از اصلی ترین معیارها برای انتخاب روش اتصال میلگرد در سازه باشد. این دو روش تفاوت هایی با یکدیگر دارند که بسته به شرایط و مکان کاربری، از هرکدام استفاده‌های گوناگونی می‌شود. در بعضی از شرایط اتصال اورلپ بهتر از اتصال با کمک کوپلر است. استفاده‌ی درست از این اتصالات باعث افزایش عملکرد سازه می‌شود و هر کدام از آن‌ها نیازهای خاصی را پاسخ می‌دهند.
در این مقاله قصد داریم با بررسی تفاوت‌های اتصال اورلپ و کوپلر، شما را راهنمایی کنیم تا بهترین تصمیم را بگیرید.
اتصال با کوپلر چیست؟
این اتصال با استفاده از ابزارهای مکانیکی بر روی میلگرد سوار می‌شود. کوپلر یک قطعه توخالی از جنس آهن است که درون آن شیارهایی وجود دارد. شکل این شیارها شبیه به پیچ است و از این طریق باعث اتصال میلگردها به یکدیگر می‌شود. موردی که گفته شد را می‌توان به عنوان تفاوت اتصال اورلپ و کوپلر بر شمرد.
اتصال با کوپلر از سنگین شدن بیش از حد آرماتور جلوگیری می‌کند. مخصوصا در ساختمان‌ها و سازه‌هایی با اندازه‌ی بزرگ وجود این اتصال بیشتر از همیشه حس می‌شود. این نوع اتصال و قطعه برای وصل کردن بخش‌های مختلف سازه به کار می‌رود و هر بخش، روش اتصال خاصی دارد. این نوع اتصالات جایگزین بسیار خوبی برا اتصالات قدیمی یعنی اتصالات اورلپ هستند برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله‌ی مزایای کوپلر چیست؛ چرا باید آن را انتخاب کنیم را مطالعه بفرمایید.
در ساخت سازه چرا از روش‌های اتصالی متفاوتی استفاده می‌شود؟
میلگرد یکی از اصلی ترین و پرکاربردترین مصالح برای ساخت و ساز است و در حقیقت لازمه و شاکله‌ی هر بنایی می‌باشد. به دلیل همین امر، باید از روشی نوین و مطمئن برای اتصال میلگردها استفاده شود که همین امر از تفاوت اورلپ و کوپلر است. این مورد را در نظر بگیرید که در هر کارخانه‌ای باید میلگردها را در اندازه و طول خاصی تولید کنند. اگر این مورد رعایت نشود، تحویل میلگرد از کارخانه غیر ممکن خواهد بود. حالا اگر سازه‌ای طول زیادی داشته باشد برای جلوگیری از ناهماهنگی اندازه‌ی میلگردها از وصله‌های خاصی استفاده می‌شود.
به طور کلی روش‌های مختلفی برا اتصال میلگردها در سازه وجود دارد که هرکدام را بررسی خواهیم کرد
- وصله‌هایی به روش پوششی یا همان اورلپ. این دسته از وصله‌ها اخیرا کاربرد کمتری دارند؛ زیرا هزینه‌ی ساخت و ساز زیادی برای کارفرما به بار می‌آورد.
- وصله مکانیکی یا کوپلینگ به روش نوین اتصال گفته می‌شود که میلگردها با ابزاری به نام کوپلر به یکدیگر وصل می‌شوند.
- وصله اتکایی به نوعی روش اتصال گفته می‌شود با استفاده از نیروی تکیه گاه بتن انجام خواهد شد و با دو نوع دیگر تفاوت‌هایی دارد.
- نوع بعدی اتصال به وصله‌ی جوشی معروف است. نام دیگر این اتصال فورجینگ است. این روش از اتصال با دستگاه جوشکاری میسر خواهد شد و معمولا برای ساخت وسایل تزیینی از جنس آهن کاربرد دارد.
جالب است بدانید از بین اتصالات نام برده شده، اتصال اورلپ به علت کم بودن هزینه‌های جانبی در ایران مورد توجه قرار می‌گیرد؛ اما باید گفت با دانستن تفاوت اورلپ و کوپلر بیشتر توجهات ناخودآگاه به سمت وصله‌ی مکانیکی یا همان کوپلر می‌رود. جالب است بدانید که امروزه در کشورهای در حال توسعه مثل چین، از روش کوپلینگ و بعد از آن فورجینگ بسیار استفاده می‌شود. با استناد به موارد گفته شده، در ادامه به مهم‌ترین تفاوت‌عای این دو روش اتصال اشاره کرده ایم.
با تفاوت اتصال کوپلر و اورلپ آشنا شوید
همانطور که گفتیم مهم‌ترین و اصلی ترین تفاوت‌های این دو روش اتصال را بیان می‌کنیم:
تفاوت اتصال کوپلر و اورلپ به جهت انتقال بار در سازه
باید گفت، از آنجا که انتقال بار توسط اتصال اورلپ از طریق بتن اطراف آن صورت می‌پذیر، این اتصال ایمن نخواهد بود. فرض کنید اگر صدمه‌ای به بتن ساختمان وارد شود در این شرایط میلگردهای سازه دچار آسیب می‌شوند. این در حالی است که اتصال مکانیکی به بتن متصل نیست و سازه را در حالت یکپارچه قرار می‌دهد. این موضوع از اولین تفاوت اورلپ و کوپلر است.
تفاوت اتصال اورلپ و مکانیکی در انسجام سازه
دلیل انسجام سازه توسط اتصال کوپلر این است که انتقال بار به وسیله‌ی این نوع وصله مستقل از عملکرد بتن ساختمان است و به همین علت نیروهای دینامیکی و فشارهای لرزه‌ای که به سازه وارد می‌شودغ در صورت وجود این گونه از وصله ها نمی‌تواند آسیبی به ساختار سازه وارد کند. به همین علت بهره گیری از اتصالات اورلپ یکپارچگی در ساختمان را به هم می‌زند.
تفاوت اتصال مکانیکی و اورلپ در مقاومت ساختمان
فرض کنید که قصد دارید اقدام به ساخت سازه با استحکام بالا کنید. در این شرایط مصالح و لوازمی که برای ساخت و ساز نیاز دارید قطعا خاص و متفاوت از سایر پروژه‌ها خواهد بود. پس در این شرایط از اتصالات کوپلینگ به جای اتصالات اورلپ استفاده خواهد شد.
تفاوت اورلپ و کوپلر در محاسبات
اگر از اتصال مکانیکی در ساخت سازه استفاده شود. دیگر نیازی به تعیین پوشش میلگرد و محاسبه‌ی سایز و اندازه میلگرد نخواهد بود. همین امر زمان آرماتاور بندی را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود ساخت و ساز سرعت بیشتری به خود بگیرد.
تفاوت اتصال کوپلر و اتصال اورلپ در کاهش ازدحام میلگرد
اگر در سازه‌ای تعداد میلگردها بیشتر از حد نیاز باشد، در این شرایط به علت انعطاف زیادی که میلگردها برای سازه ایجاد می‌کنند مقاومت ساختمان در برابر لرزش و صدمات احتمالی، خدشه دار می‌شود در این شرایط لازم است از اتصالات کوپلر در ساختمان استفاده شود تا مشکل عدم تجمع و انعطاف پذیری بالا حل شود.
تفاوت این دو اتصالات در مقدار مصرف میلگرد
استفاده از اتصال اورلپ به دلیل دارا بودن نیاز اولیه به میلگرد بلند برای ایجاد ساختار اورلپ، باعث مصرف مقدار زیادی از میلگردهای تعبیه شده برای ساخت سازه می‌شود. این در حالی است که استفاده از کوپلر به عنوان نوعی وصله باعث می‌شود تا میلگرد کمتری مصرف شود. این امر باعث صرفه جویی در هزینه ها و همینطور وقت و نیروی انسانی می‌شود. این مورد نیز از تفاوت اورلپ و کوپلر به شمار می‌آید.
تفاوت این دو اتصال در نحوه‌ی بتن ریزی
یکی از بارزترین تفاوت‌هایی که برای این دو روش اتصال می‌توان برشمرد، آرایش و نحوه‌ی قرار گیری آرماتورها در سازه‌ی بتنی است. با استفاده از کوپلر، آرماتورها آرایش منظی به خود خواهند گرفت. استفاده از کوپلر همچنین باعث می‌شود تا در حین عمل بتن ریزی عبور شن و ماسه مطلوب تر انجام شود. این امر در هنگام اتصال اورلپ صورت نمی‌گیرد. در صورت استفاده از این اتصال عبور شن و ماسه از درون لتن به خوبی انجام نخواهد شد. همین امر یک نقطه ضعف برای این اتصال محسوب می‌شود؛ زیرا بتن به طور یکنواخت در سراسر آرماتور بخش نمی‌شود. پس این مورد هم نشان از تفاوت اورلپ و کوپلر در بخش زیر ساختی سازه دارد.
قطر میلگردها در این دو نوع وصله تفاوت زیادی با یکدیگر دارد
این مورد یعنی تفاوت در قطر میلگردها در هنگام ساخت ستون بیشتر به چشم می‌آید. زیرا هر چه طول ستون در سازه بیشتر باشد، استحکام آن به مراتب کاهش می‌یابد. در روش اورلپ میلگردهایی که استفاده می‌شود، طول و قطر متفاوتی دارند اما در روش کوپلینگ، میلگردها قطر کم و یکسان دارند. در این روش نیازی به استفاده از میلگردهای قطور برای وصل کردن نیست. زیرا کوپلر قابلیت این را دارد که چند میلگرد را در خود جای دهد. بررسی این مورد یکی دیگر از تفاوت اورلپ و کوپلر را نشان می‌دهد.
این دو روش در طراحی بهینه‌ی سازه متفاوت هستند
در روش کوپلینگ یا اتصال با استفاده از کوپلر به علت مصرف کمتر میلگرد، در مجموع وزن سازه کمتر می‌شود؛ اما در روش اتصال اورلپ میلگردهای مصرفی خیلی بیشتر هستند و همین امر وزن کلی سازه را تا حد بسیار زیادی افزایش می‌دهد. مصرف کمتر میلگرد باعث می‌شود دست طراح برای ساخت سازه با کیفیت و زیبا باز تر باشد.
تفاوت این دو اتصال در مقدار زمان مصرفی
اجرای وصله با استفاده از کوپلر زمان خیلی کمی نیاز دارد؛ زیرا با استفاده از این ابزار، بعد از دو مرحله رزوه کردن، دو سر میلگرد درون کوپلر قرار می‌گیرد؛ اما در روش اورلپ بعد از اجرای ستون سازه، باید اقدام به اتصال میلگردها به یکدیگر کرد. این امر از تفاوت اورلپ و کوپلر به شمار می‌آید.
تفاوت این دو روش در ابزارهای مورد نیاز
باید گفت که در هر دو روش تقریبا به یک اندازه ابزار نیاز است. ابزاری که در روش کوپلینگ به آن نیاز دارید؛ فقط یک دستگاه آن هم برای رزوه کردن دو سر میلگرد است. این در حالی است که در روش اورلپ به انبردست و سیم برای اتصال میلگردها نیاز است.
تفاوت این دو روش اتصال در ابعاد پروژه‌ها
در پروژه‌های کوچک با ابعاد کم، استفاده از اتصال اورلپ مقرون به صرفه تر خواهد بود اسین در حالی است که در پروژه‌های عمرانی با ابعاد بزرگتر، به دلیلی اینکه برای طرح و پلان هزینه‌ی زیادی شده است، پس از روش کوپلینگ استفاده می‌کنند. که این مورد هم جز تفاوت اورلپ و کوپلر است.
تفاوت کوپلینگ و اورلپ در کاهش ضایعات
توجه داشته باشید استفاده از کوپلر به مقدار قابل توجهی باعث کاهش ضایعات ساختمانی می‌شود. اتصالات اورلب، طبق آیین نامه‌ی خاصی برای اتصال دادن نقاط خاصی تعریف شده است. به عنوان مثال اتصالات اورلپ باید 1.3 برابر طول وصله‌های کششی سازه را در بگیرد. در این صورت هزینه‌ای که باید برای مواد اولیه و ضایعات کرد به شدت افزایش خواهد بود.