گندله و پلت چیست
فهرست مطالب
گندله چیست؟
پلت آهن چیست؟
تفاوت پلت آهنی و گندله
کاربرد پلت چیست؟
ظاهر پلت های آهن
گندله چیست؟
برای تولید آهن خام از گندله به عنوان مواد اولیه ی تولید بهره برداری میشود
گندله سازی فرایندی مربوط به مخلوط مواد خام ، ساخت گلوله ها و و فرایند حرارتی و پخت و تبدیل آن به کره‌های سخت است. مواد خام را به شکل گرد می غلطانند ، بعد از آن مرحله در کوره یا توری پخته می شود تا در کره ی سخت ذرات را تف جوشی کنند.
گندله‌سازی آهنی (به انگلیسی: Iron Smelting) یک فرآیند صنعتی است که در آن از مواد معدنی آهنی، مانند سنگ آهن (همچون هماتیت یا مگنتیت)، آهنابه (کوکس) و جاذب‌ها و ترکیباتی مانند آهک یا دولومیت استفاده میشود تا آهن مذاب تولید شود. این فرآیند از قرنهای قدیم در تولید آهن و فولاد مورد استفاده قرار می‌گرفته است و با گذر زمان بهبود یافته و به فرآیندهای مدرنی تبدیل شده است.
مراحل کلی گندله‌سازی آهنی عبارتند از:
- آماده‌سازی مواد معدنی: مواد معدنی آهنی ابتدا استخراج و به اندازه مناسب خرد می‌شوند. سپس به صورت پودر یا گل‌های آهنی نیز شکسته می‌شوند تا سطح زیادی از مواد به مخلوط متعادلی تبدیل شود.
- آماده‌سازی سوخت: سوخت از جاذب‌های کربنی مانند کوکس (آهنابه) تهیه میشود. این سوخت در کوره به عنوان منبع کربن برای کاهش مواد معدنی آهنی به آهن مذاب عمل می‌کند.
- انجام فرآیند گندله‌سازی: در کوره گندله‌سازی، مواد معدنی آهنی، سوخت (کوکس) و جاذب‌ها به یک مخلوط مرطوب تبدیل می‌شوند و در دماهای بالا (به‌طور معمول بالای ۱۵۰۰ درجه سانتیگراد) قرار داده می‌شوند. در این دماها، آهن از مواد معدنی خود جدا شده و به شکل ذرات گندله شده به دست می‌آید. این گندله حاوی آهن مذاب و مواد جامد دیگری است.
- جداسازی آهن مذاب: آهن مذاب که در گندله حاصل شده است، جدا شده و به عنوان محصول نهایی برای تولید فولاد یا سایر محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مرحله شامل جداسازی آهن از سایر مواد از جمله سنگ‌های آتشفشانی و زباله‌های دیگر است.
گندله‌سازی آهنی یکی از مراحل اساسی در تولید فولاد است و نقش اساسی در صنایع مختلف از جمله ساختمان‌سازی، خودروسازی، و صنایع مکانیکی دارد. این فرآیند برای تولید آهن مذاب استفاده میشود که سپس می‌تواند به محصولات فولادی مختلف تبدیل شود.
پلت آهن چیست؟
مراکز آهن و فولاد جهانی از ذخایر معدنی مختلفی استفاده می کنند تا آهن و فولاد تولید کنند. یکی از فرایندهای مهم در تولید فولاد، تولید گلوله های معدنی آهن است. این گلوله ها به عنوان "پلت‌آهن" یا "پلت‌های معدنی آهن" شناخته می‌شوند. پلت‌آهن‌ها گلوله‌های کوچک و کروی از معدن آهن هستند که به طور معمول در تولید فولاد استفاده می‌شوند.
فرآیند تولید پلت‌آهن شامل ادغام کردن ذرات کوچک معدن آهن (که به نام "فاینز" نیز شناخته می‌شوند) به یک شکل متراکم و یکنواخت است. در این فرآیند، فاینز معدن آهن با یک جاذب (معمولاً گل مالهای بنتونیت) و گاهی اوقات مواد افزودی دیگر مخلوط می‌شوند تا مخلوطی مرطوب ایجاد شود. سپس، این مخلوط با غلتک‌ها به گلوله‌های کوچک شکل می‌گیرد یا با استفاده از دستگاه‌های پلت‌سازی به گلوله‌ها تبدیل میشود. این گلوله‌های سبز سپس در یک کوره خشک و سخت شده و به پلت‌آهن‌ها تبدیل می‌شوند.
هدف اصلی از تولید پلت‌آهن، بهبود کنترل و حمل‌ونقل مواد معدنی آهن و بهینه‌سازی فرآیند تولید آهن و فولاد در کوره‌های انفجاری یا کارخانه‌های کاهش مستقیم (کاهش مستقیم معدن آهن به آهن اسفنجی) است. پلت‌آهن‌ها برای فرآیند تولید فولاد مهمی ایفا می‌کنند و مزایای زیر را دارند:
- افزایش حمل‌ونقل: پلت‌آهن‌ها کمتر گرد و غبار دارند و مقاومت بیشتری نسبت به ذرات معدنی آهن دارند که حمل‌ونقل و دست‌یابی به آنها را آسان‌تر می‌کند.
- تغذیه بهتر برای تولید آهن: پلت‌آهن‌ها ترکیب معدنی مطلوب‌تری دارند که به بهبود عملکرد کوره و کیفیت فولاد در فرآیند تولید فولاد کمک می‌کند.
- تأثیر کمتر بر محیط زیست: پلت‌آهن‌ها از نظر انتشارات و پسماندهای زباله کمتری نسبت به استفاده از فاینز معدنی آهن مستقیماً دارند.
- استفاده کارآمد از منابع معدنی آهن: پلت‌سازی اجازه استفاده از معدن‌های آهن با کیفیت پایین‌تر یا محصولات جانبی از فرآیندهای استخراج و تحت فرآیند معدن‌کاری را می‌دهد و از این طریق کارآمدی منابع موجود را به حداکثر می‌رساند.
- ترکیب شیمیایی یکنواخت: پلت‌آهن‌ها می‌توانند با ترکیب شیمیایی خاصی تولید شوند که برای کنترل شیمی فرآیند تولید فولاد حیاتی است.
پلت‌آهن‌ها مؤلفه مهمی در صنعت آهن و فولاد هستند و در کوره‌های انفجاری برای تولید آهن مذاب به کار می‌روند که سپس به محصولات فولادی مختلف تبدیل می‌شوند. کیفیت و ویژگی‌های پلت‌آهن‌ها نقش مهمی در کارایی و کیفیت فرآیند تولید فولاد دارند.
تفاوت پلت آهنی و گندله
پلت‌آهنی و گندله دو محصول مهم در صنعت آهن و فولاد هستند که در فرآیندهای تولید فولاد به کار می‌روند. این دو محصول تفاوت‌های مهمی دارند:
- ترکیب شیمیایی:
- پلت‌آهنی: پلت‌آهن‌ها معمولاً ترکیب شیمیایی دقیق و کنترل شده‌ای دارند. این ترکیب شیمیایی به دقت تعیین میشود تا در فرآیند تولید فولاد دقیق و قابل پیش‌بینی باشد.
- گندله: گندله‌ها حاوی آهن مذاب به همراه مواد جامد دیگری هستند. ترکیب شیمیایی گندله‌ها ممکن است متغیر باشد و تا حدودی به مواد معدنی آهنی و سوخت مورد استفاده در فرآیند گندله‌سازی وابسته باشد.
- شکل ظاهری:
- پلت‌آهنی: پلت‌آهن‌ها به صورت گلوله‌های کروی یا قرص‌های کوچک و شبیه به سنگرهای فلزی هستند. آنها دارای شکل منظم و معمولاً یکنواخت هستند.
- گندله: گندله‌ها عمدتاً به صورت ذرات کوچک و بی‌ساختار هستند و شکلی منظم ندارند. آنها ممکن است به صورت پودر یا گل‌های ناهمگن باشند.
- مصرف و نقش:
- پلت‌آهنی: پلت‌آهن‌ها به عنوان ورودی اصلی برای تولید فولاد در کوره‌های انفجاری یا کوره‌های قوس الکتریکی استفاده می‌شوند. آنها به عنوان منبع آهن مذاب و ترکیب شیمیایی دقیق برای تولید فولاد و دیگر محصولات فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- گندله: گندله‌ها به عنوان محصول فرعی در فرآیند گندله‌سازی ظاهر می‌شوند. آنها در ابتدا به عنوان پسماندهای معدنی تولید می‌شوند اما ممکن است به عنوان منبع ثانویه برای استخراج آهن مذاب و دیگر محصولات معدنی استفاده شوند.
- تولید:
- پلت‌آهنی: پلت‌آهن‌ها از ذرات معدنی آهنی تهیه می‌شوند و معمولاً توسط پلت‌سازی ایجاد می‌شوند.
- گندله: گندله‌ها در فرآیند گندله‌سازی از ترکیب مواد معدنی آهنی، سوخت (کوکس)، و جاذب‌ها تولید می‌شوند.
در کل، پلت‌آهنی‌ها به عنوان محصولات با کیفیت بالا و ترکیب شیمیایی کنترل شده مورد استفاده در تولید فولاد قرار می‌گیرند، در حالی که گندله‌ها معمولاً به عنوان محصولات فرعی و در فرآیند گندله‌سازی به وجود می‌آیند و در بعضی موارد می‌توانند بازیابی شده و مجدداً به فرآیند تولید آهن و فولاد افزوده شوند.
کاربرد پلت چیست؟
پلت‌آهن‌ها که به عنوان گلوله‌های کروی یا قرص‌های کوچک از ماده آهنی تولید می‌شوند، در صنعت آهن و فولاد به عنوان مواد اولیه اصلی برای تولید فولاد و محصولات معدنی دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. کاربردهای اصلی پلت‌آهنی به شرح زیر است:
- تولید فولاد: پلت‌آهن‌ها به عنوان منبع اصلی برای تولید فولاد در کوره‌های انفجاری (به وسیله آهن اسفنجی) یا کوره‌های قوس الکتریکی (به وسیله قوس الکتریکی) استفاده می‌شوند. آهن مذاب حاصل از پلت‌آهن‌ها به صورت مخلوط با مواد دیگری مانند ذوب‌کننده‌ها و اضافات شیمیایی به فولاد تبدیل میشود. این فرآیند تولید فولاد به صورت یکی از مهمترین فرآیندهای صنعتی جهان شناخته میشود.
- تولید آهن اسفنجی: پلت‌آهن‌ها معمولاً به عنوان ورودی اصلی در تولید آهن اسفنجی (DRI) یا آهن اسفنجی از طریق فرآیند کاهش مستقیم مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فرآیند به وسیله گازهای مخصوصی که از سوخت موجود در کوره تولید می‌شوند، به آهن مذاب تبدیل میشود.
- تولید مواد معدنی دیگر: علاوه بر تولید فولاد و آهن اسفنجی، آهن مذاب حاصل از پلت‌آهن‌ها می‌تواند به تولید مواد معدنی دیگری نیز مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، آهن مذاب ممکن است به عنوان ورودی در تولید آلومینیم، کروم، و نیکل استفاده شود.
- صنایع مرتبط: پلت‌آهن‌ها نیز در صنایع مرتبط با فولاد مانند تولید لوله‌های فولادی، پروفیل‌ها، سیمان، خودروسازی، ساختمان‌سازی، و تولید ابزارهای فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در کل، پلت‌آهن‌ها به عنوان منبع اصلی آهن مذاب در صنعت فولاد و فرآیندهای متنوع معدنی به کار می‌روند و نقش بسیار مهمی در تولید مواد ساختمانی و صنایع مختلف بازی می‌کنند.
ظاهر پلت های آهن
پلت‌آهن‌ها به عنوان گلوله‌های کروی یا قرص‌های کوچک از ماده آهنی تولید می‌شوند و دارای شکل و ظاهر مشخصی هستند. ظاهر پلت‌آهنی‌ها به شرح زیر است:
- شکل کروی: پلت‌آهن‌ها به شکل کروی تولید می‌شوند. این شکل کروی آنها را از نظر ظاهری شبیه به گلوله‌های فلزی می‌کند.
- قطر کوچک: اغلب پلت‌آهن‌ها قطر کوچکی دارند و معمولاً اندازه آنها به میلیمترها یا سانتیمترها اندازه گرفته میشود. این اندازه‌ها ممکن است بین 6 تا 16 میلیمتر یا بیشتر تغییر کند.
- سطح صیقلی: پلت‌آهن‌ها معمولاً دارای یک سطح صیقلی و یکنواخت هستند که به آنها ظاهری آراسته می‌دهد.
- رنگ: پلت‌آهن‌ها در وضعیت طبیعی به رنگ خاکستری یا سیاه معمولاً دیده می‌شوند. این رنگ به دلیل ویژگی‌های ماده آهنی است.
- سطحی نسبتاً صاف: پلت‌آهن‌ها در حالت طبیعی دارای سطح نسبتاً صافی هستند و از آسیب‌ها یا ضایعات کمتری نسبت به مواد فلزی دیگر دارند.
مهمترین ویژگی ظاهری پلت‌آهن‌ها که آنها را متمایز می‌کند، شکل کروی آنهاست که برای استفاده در فرآیندهای تولید فولاد و تولید مواد معدنی دیگر بسیار مناسب است.